Haluk Bayraktar ve Selçuk Bayraktar idaresinde üretilen BAYRAKTAR TB3 insansız hava aracı, KIZILEMA ve TCG Anadolu ile birlikte vazife yapacak. Üç aracın da entegrasyon halinde olması, güç durumlara karşı vakit tasarrufu başta olmak üzere birçok fayda sağlayacak. İnsansız hava aracının bu yıl içinde uçuş testlerine başlatılması için planlamalar yapılıyor. Ayrıyeten 1 Mayıs tarihleri ortasında İstanbul’da bulunan Atatürk Havalimanı’nda düzenlenecek olan TEKNOFEST 2023’te birinci sefer halkın beğenisine sunulacak.
DEVLET DAYANAĞI ALMADAN KENDİ İMKANLARIYLA YAPTILAR
BAYKAR CEO’su Haluk Bayraktar, 27 Mart’ta Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, Bayraktar TB3 SİHA’yı tıpkı KIZILELMA üzere devlet dayanağı olmadan, yüzde 100 öz kaynaklarıyla geliştirdiklerini söyledi. Yapılan açıklamada 2003 yılından bu yana Baykar’ın tüm gelirinin yüzde 75’inin ihracattan elde edildiğinin altı çizildi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bilgilerine nazaran 2021 yılında savunma ve havacılık bölümünde ihracat önderi olan Baykar, 2022 yılında imzaladığı mukavelelerle yüzde 99,3’e ulaşarak 1,18 milyar dolar ihracat geliri elde etti. İhracattan elde edilen gelirin Ar-Ge faaliyetlerine de aktarıldığı belirtildi.
Savunma ve havacılık endüstrinin en büyük ihracatçısı pozisyonunda olan BAYKAR firmasının 2022 yılı cirosu 1,4 milyar dolar olduğu açıklandı. Haluk Bayraktar ve Selçuk Bayraktar, Karabağ zaferinde kıymetli muvaffakiyetler elde eden Bayraktar TB2 SİHA için 28 ülke ile BAYRAKTAR AKINCI TİHA için ise 6 ülke ile ihracat muahedesi imzalandığını belirtmişti. Son olarak şirket, yılın başında ise Kuveyt ile 370 milyon dolarlık ihracat kontratı imzaladığını açıklamıştı.
ABD’NİN ÜRETTİĞİ SİHA’YI GERİDE BIRAKACAĞI DÜŞÜNÜLÜYOR
ABD savunması BAYKAR firmasının TB3 çalışmalarını başlattığını duyar duymaz yeni bir insansız hava aracını üretmek için kolları sıvamıştı. General Atomics tarafından üretilen MQ-9B SkyGuardian isimli insansız hava aracı TB3’te olduğu üzere katlanabilir kanatlara sahip.
BAYKAR tarafından üretilen TB2’nin Karabağ’da ve Ukrayna – Rusya savaşında göstermiş olduğu muvaffakiyetten sonra güvenilirlik, performans ve fiyat açısından BAYRAKTAR TB3’ün başka ülkelerin üretmiş olduğu SİHA’lara göre daha fazla yabancı ülkelerin radarına gireceği düşünülüyor. Bilhassa de TB2’nin Ukrayna Rusya savaşında etkin rol oynayıp savaşın seyrini değiştirmesi birçok ülkenin dikkatini üzerine çekmeyi başarmıştı. Bu da BAYKAR firması tarafından üretilecek olan BAYRAKTAR TB3 için öncesinde oluşturulmuş yeterli bir izlenim olarak görülüyor.
ABD’NİN SAVUNMA SİTESİNDE İSMİNDEN KELAM ETTİRMİŞTİ
BAYKAR TB3 şimdi tam olarak tanıtılmadan iki yıl evvel ABD’nin değerli savunma sitelerinden biri olan Defense News, BAYKAR tarafından üretilen TB3’ün caydırıcı bir özelliğe sahip olacağını belirtmişti.
Geçtiğimiz günlerde kısmi olarak özellikleri tanıtılan TB3’ün üstün özellikleri rakip ülkelerde yapılan yorumları doğrular nitelikte; TCG Anadolu ile birlikte misyon yapacak olan TB3, okyanus üzerinde faaliyetlerini gerçekleştirebilecek. Adeta sonların kaldırıldığı bir insansız hava aracı olarak dış güçlere karşı vazife yapacak olan insansız hava aracı, savunma endüstrisinde Türkiye’yi rakiplerinden bir adım öne taşıyacak.
TB3, uzak aralıklardan uzaktan denetim edilmesine imkan tanıyan uzun menzilli bağlantı yetenekleriyle donatılacak. Buna bağlı olarak keşif, gözetleme, istihbarat toplama ve denizaşırı gayelere taarruz üzere misyonları çarçabuk yerine getirebilecek.
BAYRAKTAR TB3’ÜN AYRINTILI İNCELEMESİ
RADAR SİSTEMİ, İTİCİ PERVANELER VE KATLANIR KANATLAR
BAKYARK TB3, Konutların yahut barınakların, düşman ögelerinin aranması, izlenmesi için gelişmiş radar sistemini kullanıyor.
BAYRAKTAR TB3 tasarımı, klâsik çektirme pervanesi tertibinin bilakis geriye bakan itici pervane düzenlenmesini içeriyor. TB3, Karada ve denizde depolamayı uygunlaştırmak için katlanacak formda tasarlandı. Bu da insansız hava aracının her şartta kolay bir halde hareket edip havalanabileceği manasına geliyor.
SAĞLAM GÖVDE VE YÜKSEK SÜRATLİ PERFORMANS
Önemli ölçüde hasara karşı 8.35 m uzunluğunda güçlü bir gövdesi bulunuyor. Ayrıyeten şu an bulunan alanındaki insansız hava araçlarından daha yüksek suratlara çıkma özelliği bulunan BAYKAR BAYRAKTAR TB3, yüksek irtifada vazife yapabilme özelliğine sahip.
GENİŞLETİLMİŞ MENZİL PERFORMANSI
TB3, barındırdığı yerleşik yakıt depoları aracılığıyla kıymetli uzaklıklar kat etme yeteneğine sahip. İnsansız hava aracı ayrıyeten geliştirilmiş tasarım, sürat, irtifa ve menzil üzere üç kıymetli performans kategorisini bir ortada topladı.
OKYANUS ÜZERİNDE RAHATLIKLA ÇALIŞABİLİYOR
Deniz ortamına uyumlu hale getirilen BAYRAKTAR TB3, deniz üzerindeki özel zorluklarla başa çıkmanın yanı sıra okyanus üzerinde de rahatlıkla çalışabilme özelliğine sahip. Ayrıyeten Aerodinamik verimliliğini korumak için geri çekilebilir alt ekibe sahip.
İNSANSIZ OPERASYON VE OTONOM ÇALIŞMA
BAYRAKTAR TB3, bir evvelki model TB2.2’de olduğu üzere pilotsuz uçma yeteneğine sahip. Hava aracı sahip olduğu algoritma sayesinde yer tabanlı yahut operatör aracılığıyla gemiden denetim edilebilen hareketleri barındırıyor. Çalışma haline baktığımızda ise yapay zeka ve ön programlama özelliğine sahip otonom uçuş operasyonlarını sunacak.
KAMERA EKİPMANLARI
“Kötü komşu insanı mal sahibi yapar” atasözüne en çok yakıştığı teknoloji aracı olarak BAYKAR firmasının insansız hava uçaklarını örnek gösterebiliriz. Bildiğiniz üzere Kanada Türkiye’ye kamera ve motorları temin etme konusunda ambargo uygulamıştı. Türkiye ise Kanada’nın bu haksız atağına karşı kendi kamerasını üretme teşebbüsünde bulunmuştu.
ASELSAN tarafından geliştirilen CATS, TB2’de başarılı bir biçimde çalışmıştı. BAYKAR, TB3’e de birebir sistemi kullanarak, durağan ve gerçek vakitli manzara – görüntü sonuçları sağlayan fotoğrafik ekipman olan CATS’ı entegre edecek.
BAYRAKTAR TB3’ÜN SÜRAT VE BOYUTLARI
8,35 metre uzunluğa sahip olan BAYRAKTAR TB3, 14 metre genişliğinde ve 2,6 metre yüksekliğe sahip. 1450 kilogram kalkış ağırlığı bulunan araç 125 knots – 160 knots TAS seyir suratı – Azamî sürate ulaşabiliyor. (knots, saatte 1 deniz milimine eşit sürat birimidir) Ayrıyeten 280 kg yük kapasitesine sahip olan TB3, 24 saatten fazla müddetle havada misyon yapabiliyor
BARAKTAR TB3 VE TB2’NİN ÖZELLİKLERİ
ÖZELLİKLER | BAYRAKTAR TB3 | BAYRAKTAR TB2 |
Kanat açıklığı | 14 metre | 12 metre |
Uzunluk | 8.35 metre | 6.5 metre |
Yükseklik | 2.6 metre | 2.2 metre |
Seyir – En yüksek hız | 125 knot – 160 knot | 70 knot – 120 knot |
Faydalı yük kapasitesi | 280 kg | 150 kg |
Silah istasyonu sayısı | 6 | 4 |
Haberleşme ve kumanda menzili | SATCOM | <300 km SATCOM |
En yüksek kalkış ağırlığı | 140 kg | 700 kg |
Havada kalış süresi | 24 saat | 27+ saat |
Kalkış ve iniş | Otomatik | Otomatik |
İtki tipi | 170 HP- TEI-PD170 225 HP- TEI-PD222ST (Net değil) |
105 HP-Rotax 912 170 HP- TEI PD-170 |
Mühimmat türü | L-UMTAS MAM Cirit BOZOK TOGAN KUZGUN |
L-UMTAS MAM Cirit BOZOK TOGAN KUZGUN |
Diğer özellikler | – Katlanır kanat yapısı – Görüş sınırı ve görüş sınırı ötesi haberleşme – Kısa pistli uçak gemilerinden kalkış ve iniş |
– Gerçek vakitli manzara aktarma sistemi (BGAM) – 3 yedekli aviyonikler ve sensörler – ASELSAN CATS – GNSS uydu navigasyon sistemi |
ZORLUKLAR İÇİNDE MUVAFFAKİYETE GİDEN YOL: “UÇUŞ MÜSAADESİ VERMEDİLER”
BAYKAR İdare Heyeti Lideri Selçuk Bayraktar, geçtiğimiz yıllarda katıldığı bir programda İHA çalışmalarını sürdürürken yaşanılan zorluklara değinmişti. Bu yola ruhunu koyduğunu belirten Bayraktar, İHA üretimi sırasında hiçbir firmadan istenmeyen sertifikaların şirketlerinden istendiğini söylemişti.
2009 yılındaki bir olaya değinen Bayraktar, üretilen İHA’nın test uçuşunun yapılması için aylarca pist arandığını, bütün zorluklara karşın test uçuşu için pist bulunduğunu ve bunun akabinde incelemeye gelen bireylerin pistte bulunan taşların İHA’nın pervanelerine çarpacağını mazeret ederek uçuş müsaadesi vermediklerini belirtmişti. Selçuk Bayraktar kelamlarına devam ederken; pisti kendilerinin temizlemeyi önerdiğini fakat buna da müsaade vermediklerini eklemişti.
Geçmiş devirlerde Türkiye’nin savunma alanında atacağı adımların daima engellenmeye çalıştığına vurgu yapan Selçuk Bayraktar, günümüzde de katıldığı bütün programlarda tüm bunlara karşın muvaffakiyete ulaştıklarına ve İHA ve SİHA alanındaki ilerlemelerin daha çok yaşanacağına değiniyor.
BAYKAR’IN MUVAFFAKİYETLERİNİ GÖLGEDE BIRAKMAK İSTEMİŞLERDİ
Başta Karabağ’da olmak üzere Ukrayna ve Rusya savaşında kıymetli rol oynayan BAYRAKTAR TB2 birçok firmanın ilgisini çekmeyi başarmıştı. TB2’nin alandaki kıymetli başarılarından sonra 28 ülkeye ihracı gerçekleştiriliyor.
Birçok ülkenin övgüsünü kazanan TB2, TB3 ve Kızılelma’nın üreticisi olan BAYKAR firması son periyotlarda muhalefetin haksız eleştirine maruz kaldı. Şirketin çalışmalarını devlet takviyesiyle yürüttüğünü savunan muhalefet, 14 Mayıs’ta gerçekleşecek olan cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmaları durumunda BAYKAR’ın çalışmalarına müdahale edeceklerini belirtmişti. Bununla birlikte ASELSAN, TUSAŞ ve HAVELSAN üzere firmaların muvaffakiyetlerini da görmezden gelen muhalefet, mevcut iktidarı BAYKAR firmasını tekelleştirdiğini tez ederek öbür firmaları ikinci plana atmakla suçladı.
BAYKAR firmasının CEO’su olan Haluk Bayraktar ise tüm bu suçlamaları reddederek “Destekleri hiç almadık, uzak durduk. Her vakit kendi yağımızda kavrulmayı seçtik.” diyerek, şirketin devlet takviyesiyle değil, büsbütün kendi yararlarıyla eserlerini üretip geliştirdiklerini belirtmişti.