Mersin’de yapılan, Türk Patent ve Marka Kurumunca 1 Kasım 2017’de “Tarsus humusu” ismiyle coğrafik işaretle tescillenen lezzet, nohudun tokmak yardımıyla ezilip tahinle harmanlanmasıyla hazırlanıyor.
Çeşitli baharatlar ve tereyağı eklenerek “ana yemek” olarak günün her öğününde tüketilen “Tarsus humusu”, pastırmalı, sucuklu ve sade çeşitleriyle sofralardaki yerini alıyor.
Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde ise “Reyhanlı humusu” ismiyle 16 Temmuz 2021’de coğrafik işaret tescil başvurusu yapılan lezzet, üzerindeki zeytinyağı, domates, turşu ve yeşillik süslemeleriyle çoklukla “soğuk meze” olarak tüketiliyor.
Gastronomide kelam sahibi Mersin ve Hatay’da hazırlanışı da farklılık gösteren humus, iki ilçe ortasında lezzet rekabeti yaşatıyor.
Mersin ve Hatay’daki ustalar, “en lezzetli humus”un kendi kentlerine ilişkin olduğunu savunurken, bu lezzet her kısmın damak tadına hitap ediyor ve bölgede sıkça tüketiliyor.
“Hangisi derseniz, sıcak Tarsus humusu derim”
Tarsus’ta 27 yıldır humus ustası Onur Uzal, AA muhabirine, kent mutfağının çeşitli lezzetlere mesken sahipliği yaptığını söyledi.
İlçenin humusunun da kıymetli lezzetlerden olduğunu lisana getiren Uzal, “Tarsus humusunun lezzeti çok öteki, tartışma götürmez. Denemeyenlerin denemesi gerekir. Bu önemli bir tavsiyedir. Hatay’da da humus var. Doğal ki herkes ‘Ürünümüz daha hoş.’ der.” diye konuştu.
Uzal, kente gelen konukların Tarsus humusunu epey beğendiğini vurguladı.
Hatay’da yapılan humusun da lezzetli olduğunu anlatan Uzal, şunları kaydetti:
“Hangisi derseniz, sıcak Tarsus humusu derim. Her öğün tüketilebilir. Hatay ile Tarsus ortasında tatlı bir rekabet var. Bunun en hoş tahlili, oranın en düzgün ustaları ile bizim buranın en hoş ustaları karşı karşıya gelir ve hoş bir atışma yapılabilir. Biz buna açığız. Bir mecrada, hangisi daha düzgün denemek lazım. Tatlı rekabet düzgündür. Bu yalnızca humusa özel bir şey değil. Mesela Adana’da kebap var, Türkiye’nin farklı noktalarında da var. Her yapan kendinin uygun yaptığını düşünür. Esasen bu niyette olmazsanız güzel bir yemek yapmanız mümkün değil.”
Müşterilerden Kadir Çelik de Tarsus humusunun tadının çok hoş olduğunu belirterek, “Çocukluğumuzun lezzeti, vazgeçilmezimiz. Hatay’da yemedim fakat Tarsus humusunun yanına yaklaşacağını düşünmüyorum. Bu lezzetten yoksun kalmayın.” dedi.
Burak İdealdir ise humusu evvelden meze halinde tükettiğini lakin Tarsus’ta öğün olarak yediğini anlattı.
Ülküdür, herkesin Tarsus humusunu tatması gerektiğini lisana getirerek, “Burada öğün olarak tüketilmesine şaşırmıştım. Hatay humusunu da yedim ancak Tarsus’taki daha farklı ve hoş. Burada humus, acıktığında doyurabilir.” diye konuştu.
“Humusumuz, Hatay’ımızla özdeşleşmiştir”
Hatay’da humus ustası Hannan Kahraman da kentte yapılan humusun uzun süren uğraşlar sonucu hazırlandığını söyledi.
Humusun yörenin değerli lezzetlerinden olduğunu belirten Kahraman, “Hazırlanışı hayli uzun sürüyor. Suda bekletilmesi, kaynatılması ve çekilmesi 7-8 saat sürüyor. Buraya tatile gelen müşterilerimiz konutlarına götürmek üzere kesinlikle humus alıyor. Reyhanlı’da yapılan humusun tadı Tarsus’a nazaran daha hoştur. Humusumuz, Reyhanlı başta olmak üzere Hatay’ımızla özdeşleşmiştir.” dedi.
Müşterilerden Halil Kaya da humusu çok sevdiğini lisana getirerek, “Bizim vazgeçilmezimizdir, buraya her geldiğimizde daima tüketiyoruz. Yaşadığımız yerde bu tadı bulamıyoruz, en kaliteli humus Reyhanlı’da yapılır. Hem kendimiz hem de yakınlarımızın yemesi için donmuş halde Kıbrıs’a götürüyoruz.” tabirlerini kullandı.