İslam’ın kutsal kitabı Kur’an-ı Kerim’in toplu basımının yapıldığı matbaalardaki özensiz tavır ve dikkatsiz davranışlar uzun müddettir tartışma konusuydu.
Kur’an-ı Kerim basan matbaalarda sayfaların ayak altına atılmaması, kontrol için hafız görevlendirilmesi gerektiği, taşıma sırasında kolilerin üzerine “Dikkat! Kur’an-ı Kerim” üzere ihtar ibaresi eklenmesi ve saman kağıdı, düşük kalite kağıt, kötü kokulu mürekkep kullanılmaması gerektiği dillendiriliyordu. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın da gündemine aldığı sıkıntı, Cumhurbaşkanlığınca yayımlanan yönetmelikle beklenen standartlara kavuşturuldu.
KUR’AN ADABI İÇİN YÖNETMELİK
Cumhurbaşkanlığı, “Kur’an-ı Kerim Basım ve yayım Kriterleri Hakkında Yönetmelik” yayımladı. “Cumhurbaşkanlığı (Diyanet İşleri Başkanlığı)’ndan” sözüyle başlayan yönetmeliğin emeli şöyle açıklandı:
Yönetmelikle basılacak Kur’an-ı Kerim’in ebatlarından, kullanılacak yazı tipine kadar standartlar belirlendi.
MEALSİZ BASIMLARA KARAKTER SINIRLAMASI
Eserlerde sûre ismi, cüz ve sayfa numarası çerçeve dışında uygun formda gösterilecek. Mealsiz eserlerde çerçeve içinde Türkçe karakter yer almayacak.
Kullanılacak yazı tipine (font) Diyanet İşleri Başkanlığı Mushafları İnceleme ve Kıraat Konseyi karar verecek. Kurul’un mührü/onayı olmayan eserler basılamayacak ve yayımlanamayacak.
DÜŞÜK KALİTE VE BERBAT KOKULU MÜREKKEP YASAK
Yönetmelikte matbaa ve yayınevleri tarafından uyulacak temellerin kimileri şöyle:
- Saman kağıdı yahut düşük kalite kağıt kullanılmaz.
- Kötü kokulu mürekkep kullanılmaz.
- Kanserojen, alerjen mukavva, tutkal, yaldız, cilt bezi vb malzemeler kullanılmaz.
TAKİBİ HAFIZLAR YAPACAK
- Mühür/onay kademesine kadar basım sürecinin bütün basamaklarını takip etmek üzere matbaada Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından belirlenecek kriterlere sahip bir hafız bulundurulur.
- Eser sayfaları basım süreci esnasında vazifeli hafız tarafından denetim edilir. Yanılgılı olanlar imha edilir.
- Ayetlerin basıldığı kağıtlar ayak altına ve uygun olmayan yerlere konulmaz.
“DİKKAT KUR’AN-I KERİM”
- Hatalı yapıtların, Kur’an adabına uygun bir biçimde geri dönüşümü sağlanır.
- Koli üzerine, “Dikkat! Kur’an-ı Kerim” ibaresi yazılır.
- Basım işi bittikten sonra, baskıda kullanılan kalıpların yüzeyi kolektörle temizlenerek tüm yazılar silinir.
DİYANET DENETLEYECEK
- Kur’an-ı Kerim basımı gerçekleştiren matbaalar, Diyanet tarafından belirlenecek bir kurul marifetiyle denetlenebilir.