Sağlam ve inançlı binalar inşa edilmesinin değeri, yıkıcı sarsıntıyla birlikte bir kere daha ortaya çıktı. Vatandaşa yeni alacakları konut hakkında ikazlarda bulunan Diyarbakır Endüstrici ve İş Dünyası Derneği İdare Konseyi Lider Yardımcısı Mesut Altın, meskenin bağlı olduğu belediyelerdeki kullanım müsaade evrakının alınması gerektiğine dikkat çekti.
Yapı kullanım müsaade dokümanının alındığı yapılarda dahi kaçak katların yapılabildiğini ve vatandaşın bu konuya dikkat etmesi gerektiğine vurgu yapan Altın, “Maalesef binalara kaçak kat yapılabiliyor. Bu, binanın statiğine ek bir yük bindirmiş oluyor. Burada taşıyıcı sistem zorlandığı için beklenen bir zelzelede yahut vakitle kolonlar aşınır. Vatandaş bu konuya çok dikkat etmelidir. Bu yüzden daire alınırken binanın temelinde kaç katlı yapıldığına bakılmalıdır” dedi.
“YENİ YAPILACAK BİNADA TAŞIYICI SİSTEM DAHA GÜÇLÜ OLMALI”
Yıkıcı zelzeleden sonra hasarlı yahut yıkılmış binaların yerine inşa edilecek konutlarda öncelikle taban etütünün yapılması gerektiğini söyleyen Altın, “Ağır hasarlı, orta hasarlı yahut yıkık yapıların kesinlikle öncelikle yer etütünün yapılması gerekecektir. Taban etütüyle birlikte yapılacak olan yapıya yakın fay sınırının geçip geçmediği de incelenmelidir. Bu iki faktör bahsi geçen binaların yerinde yeni yapılacak konutlar için çok değerlidir. Bunun dışında da bir evvelki yapıdaki taşıyıcı sistemin zelzele bölgesindeki yapıyı kaldırmadığı ortaya çıkmıştır. Bu yüzden yeni yapılacak binanın taşıyıcı sistemindeki donatısının daha güçlü bir formda yapılıp inşa edilebilir” ifadelerine yer verdi.
“ASMA KATLI YAPILAR SARSINTIDA AĞIR HASAR GÖRÜR YA DA YIKILABİLİR”
Asma katlı konutlar ve bodrum katı olmayan binaların tasvip edilmemesi gerektiğini lisana getiren Altın, “Asma katlı yapılar ve bodrum katı olmayan binalar bizim tasvip etmediğimiz, projelerde uygulanmasını istemeyip geçmiş yıllarda da çok gerçek bulmadığımız bir durum. Asma katlı konut projelerinde 2 katın yüksekliği 3’er metreden 6 metre oluyor. Lakin dükkan katlarında bir katın yüksekliği 2 metre, taban katın yüksekliği ise 4 metre oluyor. Yani yük sarsıntı esnasında ortadaki 2 metre olan kolonların kırılmasına, kirişlerin zorlanmasına neden olmaktadır. Asma katlı yapılar hasebiyle taşıyıcı sistemde istikrarsız bir hareketlenmeye sebebiyet vermektedir. Böylece yapı beklenen bir zelzelede ağır hasar görür ya da yıkılabilir” sözlerinde bulundu.
Son olarak zelzele bölgelerinde yapılacak konutların en fazla 3-4 kat olması gerektiğinin altını çizen Altın, şunları kaydetti:
“Deprem bölgelerinde konut yapılacaksa en fazla 3-4 kat olmalıdır. Sarsıntı bölgesi dışındaki konutlar da tabanın kayalık olup olmadığına bağlı olarak yüksek katlı âlâ bir statik taşıyıcı sistemle çözülürse sorun olmaz.”