Haftalık hiciv mecmuası Canard Enchaine’in, Fransa’da devletin yüzde 84’üne sahip olduğu, ana güç sağlayıcısı pozisyonundaki EDF şirketinin gümrük evraklarına dayandırdığı habere nazaran, Fransa 2022’nin birinci 9 ayında Rusya’dan 345 milyon avro pahasında 290 ton uranyum satın aldı.
Bu ölçü Fransa’nın uranyum rezervinin yaklaşık yüzde 30’una, 2021’de Rusya’dan alınan uranyumun da yaklaşık 3 katına tekabül ediyor. Nükleer reaktörlerinin 56’sından 24’ü bakımda olan Fransa’nın, güç krizi sırasında Rusya’dan kelam konusu uranyumu, nükleer santrallerden elektrik üretimi için ithal ettiği belirtiliyor.
TİCARETİN NEDENİ, RUS URANYUMUNUN UCUZ OLMASI
Elektrik üretimi için nükleer santrallerde yılda 1030 zenginleştirilmiş uranyum kullanan EDF’nin, bu pahası elde etmesi için 8 bin ton doğal uranyumu işlemesi gerekiyor.
Avrupa ülkelerinin Rusya’yı gaye alan ambargolarına karşın Fransa’nın bu ülkeden perde ardında uranyum satın almasının nedeni, Rus uranyumunun daha ucuza tedarik edilmesi olarak gösteriliyor.
Fransa’nın, uranyum ithalatında yüzde 43’lük hisseye sahip Kazakistan’dan satın aldığı uranyumunun da zenginleştirme süreçleri için tekrar Rusya’dan geçmesi gerekiyor.
AB’YE KARŞIN FRANSA “RUSYA AMBARGOSUNU” DELİYOR
EDF’nin gümrük evraklarıyla ortaya çıkan ve reaksiyon çeken uranyum ithalatına yönelik soruları Fransa Güç Bakanı Agnes Pannier-Runacher’ın, “uranyumu ham husus olarak değil, zenginleştirilmiş olarak aldıkları” karşılığını vererek geçiştirmesi dikkati çekti. Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un da Fransa’ya Rusya’dan doğal ve zenginleştirilmiş uranyum alımını durdurması istikametinde baskı yaptığı söz ediliyor.
Çevreci sivil toplum kuruluşu Greenpeace, Rusya’dan Fransa’ya uranyum taşıyan bir geminin son olarak 29 Kasım’da Dunkirk Limanı’na yaklaştığını açıklamış, Paris idaresinin, Avrupa Birliği’nin (AB) benimsediği ambargolara ve milletlerarası etraf mutabakatlarına karşın bu ticareti yapmasını skandal olarak nitelemişti. Paris makamları da memleketler arası basının bahse ait sorularını birinci basamakta karşılıksız bırakmıştı.