AÜ Tıp Fakültesi Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Erdoğan, zelzele üzere fevkalâde afetlerden sonra olağan ruhsal yansıların ortaya çıkabileceğini anlattı. Sarsıntı sonrası bilhassa uykusuzluk, tekrar zelzelesi yaşama hissi, ağlamak, mutsuzluk, keyifsizlik, sonluluk ve tahammülsüzlük üzere belirtilerin çok sık görüldüğünü belirten Doç. Dr. Erdoğan, bu belirtileri birinci 1,5- 2 ay içerisinde hastalık olarak değil, olağan ruhsal yansılar olarak değerlendirdiklerini söyledi. Depremzedenin önemli manada kendine ziyan verme niyeti oluşması durumunun sıkıntılara yol açtığını belirten Erdoğan, bu durumda kişinin kesinlikle psikiyatri uzmanından takviye alması gerektiğini vurguladı.
TRAVMALAR 2 AY SONRA DEVAM EDİYORSA DİKKAT
Depremden 1,5-2 ay sonra depremzedede hala birebir şiddette ya da artarak ruhsal reaksiyonların devam etmesi durumunda travma sonrası gerilim bozuklukları, depresyon, tasa bozuklukları üzere hastalıkların ortaya çıkabileceğini belirten Doç. Dr. Erdoğan, “Aynı şiddette şikayetler devam ediyorsa kesinlikle psikiyatri uzmanından takviye alması gerekiyor. Bilhassa sarsıntı devirlerinde akut psikososyal yardım, şahısların fizikî gereksinimlerinin karşılanması, barınma, beslenme, hijyen ve temel muhtaçlıklarının karşılanması çok değerli. Bu psikososyal müdahalenin en temel ögesidir. Daha sonra aileyle yahut mümkünse sevdiği beşerlerle bir ortada olmak, zelzelede yaşadığı hisleri söz etmek, birileriyle paylaşmak bireylerin ruhsal sıhhati açısından değerli oluyor” dedi.
SOSYAL MEDYADAKİ OLUMSUZ İMGELER RUH SIHHATİNİ ETKİLİYOR
Sosyal medyada ağır olarak zelzeleyle ilgili paylaşımlar yapıldığını hatırlatan Doç. Dr. Erdoğan, “Depremle ilgili olumsuz imajlara maruz kalmamak gerekiyor. Elbette haber almak hakkımız. Hepimiz bölgeden haberler almak istiyoruz lakin bunu resmi kanallardan ve haber ajanslarından takip etmenin daha uygun olduğunu düşünüyorum. Zira bilhassa olumsuz manzaralar bireylerin ruhsal manada daha fazla etkilenmelerine sebep olabiliyor” diye konuştu.
EN SON PSİKİYATRİSTLER AYRILACAK
Deprem bölgesinden en son psikiyatri uzmanlarının çekileceğini belirten Doç. Dr. Erdoğan, “Deprem üzere inanılmaz afetlerden sonra etkilenme yıllar sürebiliyor. Zira bireyler sevdiklerini, ailelerini, işlerini, kentlerini kaybetti. Ruhsal bir düşünce yaşayan bireyler psikiyatri uzmanlarına başvurmaktan çekinmemeli. Kesinlikle psikiyatri uzmanından takviye almalıdır. Şu an Türkiye Psikiyatri Derneği’nin yaklaşık 1000’e yakın gönüllüsü bölgede hizmet vermek üzere hazır bir halde bekliyor. Birçok istekli arkadaşımız bölgede depremzedelere hizmet veriyor” dedi.
‘TEKRAR SARSINTI OLACAK’ HİSSİ
Antalya’daki depremzedelere hizmet vermek için Travma ve Afet Polikliniği oluşturulduğunu anlatan Doç. Dr. Ali Erdoğan, “Depremzedelerimiz psikososyal takviye almaktan çekinmesin. Travma ve Afet Polikliniği olarak 500’ün üzerinde depremzede vatandaşımıza hizmet verdik. Çoklukla uykusuzluk çok sık görülüyor. Sonluluk, ağlama, tahammülsüzlük, bilhassa ‘tekrar zelzele olacak’ telaşı, lambaları denetim etme, daima avizelere bakma üzere telaşlar, dehşet, badire üzere belirtiler sık olarak görülüyor. Birinci 1,5 ay bu belirtiler inanılmaz bir olaya karşı verilen yansılar olarak bedellendiriliyor. Kesinlikle psikiyatriden dayanak almalarını öneriyorum” diye konuştu.
Depremzedelerle görüşmelerinde etkilendiği olayları anlatan Doç. Dr. Ali Erdoğan, “Depremzede, ‘Hocam bir gün evvel işim, eşim, ailem, meskenim her şeyim vardı. Bir gün sonra sabah uyandım ne ailem ne eşim ne kentim kaldı. Bir çoraba muhtaç hale geldim’ dedi. Hakikaten çok ağır bir reaksiyondu. Sarsıntı çok ağır bir durum. Bu üzere durumlarda bireyler bir anda her şeyini kaybediyor” dedi.
‘ACIYARAK BAKMALARI İNCİTİYOR’
Depremzedelere yardım ederken daha hassas davranılması gerektiğini belirten Doç. Dr. Ali Erdoğan, “Biz elbette ki yardımsever bir toplumuz. Nitekim bu bahiste dünyaya örnek bir toplumuz lakin yardım yaparken bireyleri incitmemek çok kıymetli. Görüştüğüm depremzedelerden şöyle geri dönüşler aldım; ‘Evet hocam sağ olsunlar yardım ediyorlar. Çok mutluyuz lakin bize acıyarak bakmaları çok incitiyor’ diyor. Bu açıdan dikkatli olmayı, depremzede bireyleri incitmeden yardım etmeyi öneriyorum. Bu psikososyal takviye müdahale manasında çok önemli” dedi.