İstanbul’da kiralık dükkan fiyatlarında artış yaşanıyor. Kiraların artmasından ötürü kimi esnaflar dükkan bulamıyor. Buna bağlı olarak da birtakım kiralık dükkanlar boş kaldı. Kiralarını ödemekte zorlanan esnaflar dükkanlarını boşaltıyor. Konut kiralarında bir yıllık getirilen yüzde 25 artış sınırlaması dükkanları kapsamıyor. Bahçelievler bölgesinde en düşük metrekareli bir dükkan ortalama 15 bin liradan kiralanırken, en yüksek metrekareli bir dükkan 50-100 bin lira ortasında kiralanabiliyor. Buna yüzde 20 olarak uygulanan kira stopajı da eklenince esnafın maliyetleri daha da artıyor.
MAL SAHİPLERİ TÜFE SAYILARINA NAZARAN ARTIRIM YAPMIYOR
Emlakçılar, fiyatların artmasından ötürü kiralık dükkanların boş kaldığını söyledi. Öte yandan emlakçılar, dükkanların boş kalmasının sebeplerinden bir adedinin mal sahiplerinin TÜFE sayılarına nazaran kiralarına artırım yapmaması olduğunu vurguladı.
TİCARİ KONUTLARDA ARALIK AYI KİRA ARTIŞ ORANI YÜZDE 70,36
TÜİK, 2022 yılı Kasım ayı enflasyon sayılarını açıkladı. Buna nazaran, Tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) değişim 2022 yılı Kasım ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 2,88, bir evvelki yılın Aralık ayına nazaran yüzde 62,35, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 84,39 ve on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 70,36 olarak gerçekleşti. Kiralık daire artırım oranı yüzde 25 ile sınırlanırken, ticari konutlarda artışlar TÜFE on iki aylık ortalamasına nazaran yapılıyor. Buna nazaran ticari konutlarda Aralık ayı kira artış oranı yüzde 70,36 olarak gerçekleşti.
“FİYAT ARTIŞLARI MAL SAHİPLERİNİN ARTIRIMLARINA NAZARAN YÜKSELİYOR, ESNAF ZORLANIYOR”
Hem kiralık dairelerin hem de kiralık dükkan fiyatlarının arttığını söyleyen emlakçı Şerafettin Başaran, “Ticari konutlar yani kiralık dükkan fiyatlarının artmasından ötürü dükkanlar boş kalıyor. Esnaf kira ödeyemediği için dükkanlar boş kaldı. Dükkan sahipleri de piyasaya nazaran bir artış yapıyor. Bu fiyat artışları enflasyon sayılarına nazaran değil de mal sahiplerinin artışlarına nazaran yükseliyor. Bu da esnafı zorluyor ve bundan kaynaklı olarak dükkanlar boş kalıyor. Dükkan kira fiyatlarının artacağını öngörüyorum. Maliyetten kaynaklı olan bir artış da kelam konusu. Kirasını ödeyemeyen esnaf daha sonra dükkanı kapatıyor yahut uygun bir dükkan kiralayamıyor. Münasebetiyle dükkanlar boş kalıyor. Bahçelievler civarında yavaş yavaş boş dükkanlar görmeye başladık. Dükkanlara talep var lakin kiralanma oranı düşük. Kiralayanlar da mecburen kiralamak zorunda kalıyor” tabirlerini kullandı.
KİRALIK DÜKKANLAR POZİSYONU VE METREKARESİNE NAZARAN 15 BİN LİRA İLA 100 BİN LİRA ORTASINDA DEĞİŞİYOR
Kiralık dükkan fiyatlarının metrekareye ve bulunduğu pozisyonuna nazaran değişkenlik gösterdiğini söyleyen Başaran, “150 metrekare bir dikkan ortalama 15 bin liradan kiralanıyor. 500-600 metrekare olan kiralık dükkanlar için ise bu fiyat 50-60 bin liraya kadar çıkıyor. Metrekaresi ve bulunduğu pozisyon itibariyle en yüksek kiralık dükkan 100 bin liraya kadar çıkabiliyor” dedi.
Kiralık dükkan fiyatlarıyla ilgili konuşan Aydın Fazilet, “Dükkan kiralayacak esnaf güç durumda. Dükkan kiraları çok yüksek. Yeni iş yeri açmak isteyenler uygun fiyata dükkan bulamıyor. Bu civarlarda çok fazla boş dükkan var. Bugün 15-20 bin liraya orta halli bir dükkan bulamıyorsun. Dükkanı alan kişi yüksek maliyetten satın aldığı için düşük fiyata kiraya vermiyor. Dükkanların boş kalmasının sebebi, mal sahiplerinin kira bazında çok artış yapması diyebiliriz” açıklamalarında bulundu.
Öte yandan kiralık dükkanlarda esnaftan alınan kira stopajı uygulaması yüzde 20 olarak uygulanıyor.