Asgari Fiyat Tespit Komitesi’nin Personel Kümesi Başkanlığını sürdüren TÜRK-İŞ Genel Sekreteri ve Türk Metal Sendikası Genel Lideri Pevrul Kavlak, taban fiyatta gelinen durum ve TÜRK-İŞ’in görüşlerini aktarmak gayesiyle TÜRK-İŞ Genel Merkezinde bir basın toplantısı düzenledi.
Kavlak “Asgari fiyat 40 yıldır toplanıyor. Türk-İş’in imza atmama dışında bir hareket yapma bahtı yok. Ben şayet üçlü mutabakat sağlanmazsa imza atmayacağız, niçin atmadığımızı da anlatacağız. Bunu ilerisinde yapabilecek bir şey yok. 15 kişilik komitede 5 bireyiz, oy çokluğuyla kararlar alınıyor” dedi.
Pevrul Kavlak “Önümüzde bir taban fiyat var, bir biçimde hallolacak. İmzalasak da imzalamasak da bitecek. Minimum fiyat Türkiye gündeminden kalktıktan sonra vergiyle ilgili problemleri gündeme taşıyacağız” dedi.
Kavlak “Biz çalışma hayatının bileşenleri olarak şayet bugün Türkiye ihracat sayılarında bu sayılara ulaştıysa bunda işçinin büyük hissesi var. Minimum fiyatla ilgili konuşmayan yalnızca biziz. Herkes kendini yerini bilecek” değerlendirmesinde bulundu.
Kavlak’ın açıklamalarından satır başları:
Mevcut vergi yapısıyla azalan gelirli olarak tanımlanması gerekir. Kamu ve özel kesimde çalışanların gelir vergileri kaynağından kesinti yapılarak ödenmektedir. Türkiye’de gelir ve yarar üzerinden alınan verginin yaklaşık 3’te 2’si çalışanlar tarafından ödenmektedir. Ücretli çalışanlar şayet sendika üyesiyse enflasyona karşı daha korunaklı olmaktadır. AB ülkelerinde toplu pazarlık kapsama alanı yüzde 60’tır. OECD ülkelerinde yüzde 30, Türkiye’de yüzde 7,5, özel bölümde yüzde 6’nın altındadır. Türkiye ne yazık ki minimum fiyat ülkesi haline gelmiştir. Minimum fiyatın artırılması kadar en değerli husus taban fiyatlı çalışan sayısının düşürülmesidir. Ülkemizde toplumsal adaletten çalışma barışından kelam edeceksek adil dönüşümden de kelam etmeliyiz.
“KENDİLERİNE EMEKÇİ DEĞİL KÖLE ARIYOR”
Biz çalışma hayatının bileşenleri olarak şayet bugün Türkiye ihracat sayılarında bu sayılara ulaştıysa bunda işçinin büyük hissesi var. Minimum fiyatla ilgili konuşmayan yalnızca biziz. Herkes kendini yerini bilecek. Şayet onlar ihracat şampiyonu oldularsa işletmelerde çalışan işçiler sayesinde olmuştur. Minimum fiyat 400-500 Dolar olursa ihracat yapamayız diyorsa kendine personel değil köle arıyor demektir.
“ASGARİ FİYAT YETMİYOR DİYE KONUŞULUYOR”
Çalışma Bakanlığı sayıları açıkladı. Türk-İş Lideri TV programına katıldı, açlık sayısı altında imza atar mısınız dedi, bu sayının altına düşmeyiz dedi. Son 20 yılda minimum fiyata 29.8 kat artırım yapılmış. Memur maaşları 16 kat artmış, kamu çalışanı 14 kat artmış, memur emeklisi maaşları 13 kat artmış. Minimum fiyatı 30 kat artırmaya karşın taban fiyat niçin konuşuluyor, yetmiyor diye konuşuluyor. Türkiye’deki TÜİK sayılarının bu kadar üstüne basılmasına karşın toplu mukaveleyi biliyorsunuz yüzde 130 artırım aldık. Çalışanlar örgütlenirse bu işin önüne geçilebilir.
“CUMHURBAŞKANIMIZA MEKTUP YAZACAĞIZ”
Vergide yapılan rastgele bir düzenleme yaklaşık 14 milyonu ilgilendiriyor. Geçen sene minimum fiyatı vergi dışı bıraktık. Asgari Ücret kadar geliri de vergi dışı bıraktık. Her çalışanın cebine 9200 lira para bıraktı. Hissedilmedi, matrah gerektiği kadar yükselmediği için hissedilmedi. Yılbaşında 13 bin 544 lira net alıyor. 12’inci ayda 12 bin 100 liraya düşüyor. 12’nci ayda 1400 lira kaybı oluyor. 6. ayda taban fiyata düzenleme yapıldığı için düşük. Taban fiyata düzenleme olmasaydı 1400 lira 1800 lira olacaktı bunun da brütü 2000 liradır. Vergi çalışanların üzerinde inanılmaz bir yük. Yüzde 50’nin üzerinde vergi ödüyor, çarşı pazara gidiyor bir de KDV, emlak vergisi, taşıt vergisi ödüyor. Bunun kesinlikle düzenlenmesi gerekir. Bu vergi yükü sürdürülebilir değildir. Cumhurbaşkanımız, bakanlarımız, muhalefet parti önderlerine şimdiden bunla ilgili daha kapsamlı mektup yazacağız.
“EYT’LİLER HOŞ BİR ÖRNEKTİR”
Asgari fiyatta istihdamı müdafaanın tek yolu örgütlü olmaktır. EYT’liler yeterli bir örnektir. Toplumsal medya üzerinden örgütlendiler ve istediklerini alacaklar. Üniversite mezunu avukat, mühendisler pırıl pırıl çocuklar taban fiyatın biraz üstünde işbaşı yapıyor. Sendikalı işletmeye giren fiyatlı toplu mukavele ile girdiği gün yüzde 8 artırım alır. 4 tane ikramiyesi vardır, Toplumsal hakları vardır. İşe girdiği gün taban fiyatın yüzde 48’iyle başlamış olur. Örgütlenmedir bunun ilacı. Bilgiyi paylaşmak o kadar kolaylaştı ki, 20 bin çalıştığı yerde örgütlendik ve toplumsal medya üzerinden örgütlendik. Dünkü görüşmede mahzurların kaldırılmasına yönelik Görüşme olmadı. Çalışmalar yaptık, 2023’te Meclis’in gündemine gelecektir.
“İŞVERENLER BİR SAYI AÇIKLASIN GÖRELİM”
Toplu pazarlığın oradan başlayacağını söyledi lider. Türk-İş 40 yıldır taban fiyata gidiyor. 40 yılda 6 kez taban fiyatı imzalamış bunun ikisini de 2022’de imzalamış. Bu sene sayı açıklamadık. Patronlar bir sayı açıklasın görelim. Bakanlar sayı açıklasın görelim. Beğenmediğimiz sayı çıkarsa imzalayacaksın diye zorlayan da yok. 2022’nin başında olduğu üzere kabul edilebilir fiyat olursa seve seve imzalarız.
“VERGİ DİLİMLERİYLE İLGİLİ ADIM ATILACAK”
Asgari fiyat 12’nci ayın içinde bitecek, vergi dilimleri 1’inci ayın 1’inden sonra belirlenecek. Maliye Bakanı açıklama yaptı o bize nazaran kâfi değil. Yılbaşından sonra vergi dilimleriyle ilgili önemli adımları Türk-İş de atacaktır.
“İHRACATÇILARIN AÇIKLAMASINI YERSİZ BULDUM”
Üçüncü ya da dördüncü toplantıya kadar fiyat geleceğini zannetmiyorum. Birinci toplantıda bir grup isteklerimiz oldu. Çalışma Bakanlığı tarafından masaya getirilmesi ve görüşmelerin devam etmesi tarafında taleplerimiz oldu. Masadaki patron tarafıyla da çok olumlu geçti toplantı. İhracatçıların açıklamasını da yersiz buldum. Minimum fiyat çok fazla artarsa ihracat şöyle yara alır bunlar asla konuşulmadı. Matrah fiyatının artırılması tahlil olabilir ancak bu biçimde olmaz. Yine güncelleme ile ilgili yüzde 123 üzere bir sayı bunu telafi etmez. 2009’da 19 brüt minimum fiyattan 2002’yi söyledim. Bugün 4,9, 5 minimum fiyat olması artık ne kadar geriye geldiğimizin göstergesi. Taban fiyat ve minimum fiyata kadar olan kısımdan vergi alınmıyor.
“ÜÇLÜ MUTABAKAT SAĞLANMAZSA İMZA ATMAYACAĞIZ”
Önümüzde bir Asgari Ücret var, bir halde hallolacak. İmzalasak da imzalamasak da bitecek. Taban fiyat Türkiye gündeminden kalktıktan sonra vergiyle ilgili problemleri gündeme taşıyacağız. Minimum Fiyat Kurulu 40 yıldır toplanıyor. Türk-İş’in imza atmama dışında bir aksiyon yapma talihi yok. Ben şayet üçlü mutabakat sağlanmazsa imza atmayacağız, niçin atmadığımızı da anlatacağız. Bunu ilerisinde yapabilecek bir şey yok. 15 kişilik komitede 5 bireyiz, oy çokluğuyla kararlar alınıyor. Kamuoyu yoklamalarını bir tarafa bırakın. Emekçilerin, vatandaşın içindeyiz. Biz vatandaşın ne istediğini çok yeterli istiyoruz, gereğini yapacağız.