Ünlü İngiliz mecmuası The Economist, “Önümüzdeki Dünya 2023” sayısında dünyanın karşı karşıya olduğu zorlukları kaleme aldı.
10- UKRAYNA’DAKİ SAVAŞ
Rusya’nın, Şubat ayında Ukrayna’ya askeri harekat başlatmasının akabinde iki ülke ortasında resmen savaş başladı.
Enerji fiyatları, enflasyon, yüksek faizler, ekonomik büyüme ve besin kıtlığı Ukrayna’daki çatışmanın önümüzdeki aylarda nasıl sonuçlanacağına bağlı. Ukrayna’nın süratli ilerlemesi Vladimir Putin’i tehdit edebilir lakin işin çıkmaza girmesi en mümkün sonuç üzere görünüyor.
9- FAİZLER ARTIRAN ÜLKELERDE RESESYON BAŞ GÖSTERECEK
Merkez bankaları, yüksek güç fiyatlarıyla körüklenen enflasyonu bastırmak için faizleri yükselttikçe büyük ekonomiler resesyona girecek. Amerika’nın sakinliği nispeten hafif, Avrupa’nınki daha acımasız olacak. Güçlü dolar, halihazırda artan besin fiyatlarının vurduğu fakir ülkelere ziyan verdiğinden acı global olarak hissedilecek.
8- YENİLENEBİLİR GÜÇ KAYNAKLARINA SÜRATLİ GEÇİŞ
Ülkeler güç kaynaklarını teminat altına almak için çabuk ederken kirli fosil yakıtlara geri dönmeye başladı. Lakin savaş, orta vadede hidrokarbonlara daha inançlı bir alternatif olan yenilenebilir güç kaynaklarına geçişi hızlandıracak. Rüzgâr ve güneş kadar, nükleer ve hidrojen de çok yarar sağlayacak.
7- ÇİN İKTİSADI ABD’Yİ GEÇEMEYECEK
Nisan ayında Hindistan’ın nüfusu yaklaşık 1.43 milyarla Çin’in nüfusunu geçecek. Çin’in nüfusu düşüşte ve iktisadı zıt rüzgarlarla karşı karşıyayken Çin’in dünyanın en büyük iktisadı olup olmayacağına dair tartışmalar devam ediyor. Daha yavaş bir büyüme, Çin iktisadının asla Amerika’yı geçemeyeceği manasına gelebilir.
6- BÖLÜNMÜŞ AMERİKA DEVLETLERİ
ABD’de cumhuriyetçiler orta seçimlerde beklenenden daha makus performans gösterse de kürtaj ve silahlanma üzere bir dizi çekişmeli Yüksek Mahkeme kararından sonra toplumsal ve kültürel ayrımlar genişlemeye devam ediyor. Donald Trump’ın 2024 başkanlık yarışına resmen girmesi bu yangını körükleyecek.
5- TÜRKİYE YUNANİSTAN’A MÜDAHALEDE BULUNABİLİR
Rusya Ukrayna’daki savaşa odaklandığı için öbür yerlerde çatışma riskini artıyor. Rusya’nın dikkati dağılmışken art bahçesinde çatışmalar çıkıyor. Çin, Tayvan konusunda harekete geçmek için daha uygun bir vakit olmayacağını düşünebilir.
Himalayalar’da Hindistan-Çin tansiyonu artabilir. Ayrıyeten Economist’in iddialarına nazaran, 2023’te Ege’de Türkiye-Yunanistan tansiyonu sonrası Türkiye’nin bir müdahalesi kelam konusu olabilir.
4 – İTTİFAK İSTİKRARLARI DEĞİŞİYOR
Jeopolitik gelişmelerin ortasında ittifaklar da meselelere karşılık üretmeye çalışıyor. Ukrayna’daki savaşla canlanan NATO iki yeni üyeyi ağırlayacak. Ayrıyeten Suudi Arabistan Abraham Anlaşmaları’na katılabilir.
Önemi artan öbür kümeler ortasında Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (Quad- ABD, Avustralya, Hindistan, Japonya)ve AUKUS (Avustralya, İngiltere, ABD) veI2U2 (Hindistan, İsrail, BAE ve ABD) yer alacak.
3- TURİZM ZAYIFLIYOR
Gezginler karantina sonrası “intikam” turizmine yöneldikçe, turizm harcamaları 2019’daki 1,4 trilyon dolarlık düzeyine neredeyse geri dönecek lakin bunun tek nedeni enflasyonun fiyatları üst çekmesi.
1,6 milyar olan milletlerarası turist sayısı 2019’da hala salgın öncesi düzey olan 1,8 milyarın altında olacak. Firmalar maliyetleri düşürdükçe iş seyahatleri zayıf kalmaya devam edecek.
2- CÜMBÜŞ SANALA TAŞINACAK MI?
Sanal dünyalarda çalışma ve eğlenme fikri görüntü oyunlarının ötesine geçecek mi? 2023’te Apple birinci eserlerini piyasaya sürerken Meta’nın da stratejisini değiştirip değiştirmemeye karar vermesi bize yanıt sağlayacak. Bu ortada parolaların yerini alacak ‘Passkeys’ teknolojisinin de yükselmesi de bekleniyor.
1- YENİ KAVRAMLAR
Passkeys kavramını hiç duymadınız mı? 2023’te bunun üzere pek çok yeni söz hayatımıza girecek. Yapılaşma aksiliği manasına gelen ‘Nimby’, konut arzının artırılmasını destekleyenleri tanımlayan ‘Yimby’ üzere pek çok kavramı 2023’te duyacağız. Kriptografi ve synfuel (sentetik yakıt) üzere kavramlara da yakında aşina olmamız olası.