Global Witness ile New York Üniversitesi Demokrasi için Siber Güvenlik grubu tarafından yapılan bir araştırma, dezenformasyonla gayretin gerekliliğini bir kere daha gözler önüne serdi. TikTok, Facebook ve YouTube’a yanlış bilgi içeren reklamlar veren araştırma takımı, testin sonuçlarını yayımladı. Dezenformasyona karşı hassasiyet seviyesini test eden araştırmanın sonuçları, bu platformların seçimler öncesi seçimle ilgili yanlış bilgileri filtrelemediğini ortaya koydu.
DEV ŞİRKETLER DEZENFORMASYONLARI ENGELLEYEMEDİ
Ucuz ve süratli olmasının yanında, sınırlama ve müdahalenin güç olması, toplumsal medyayı dezenformasyon yaymak isteyenlerin istismar alanı haline getiriyor. Büyük şirketler, dezenformasyonu tedbire konusunda birçok çalışma yaptığını argüman etse de araştırmalar bu hususta başarılı olmadıklarını gösteriyor.
Dijital gözlemci Küresel Witness ile New York Üniversitesi’nden Demokrasi için Siber Güvenlik takımı, toplumsal medyanın en çok tercih edilen alanlarından görüntü içerik platformlarında, yeni bir ‘dezenformasyon’ araştırması yaptı. Geçen hafta yayımlanan ön araştırmaya nazaran, ülkeler seçime giderken, bu platformlar seçimlere yönelik büyük ölçüde yanlış bilgileri filtreleyemedi.
Uzmanlar, toplumsal medyanın en çok tercih edilen alanlarından görüntü içerik platformlarına yanlış yahut aldatıcı bilgiler göndererek, platformun filtreleme konusundaki performansını gözlemledi.
TİKTOK DEZENFORMASYONUN YÜZDE 90’INI ONAYLADI
Araştırma grubu, ABD’de orta seçimler için son dönemece girilirken toplumsal medya devi TikTok’un geniş kullanıcı kitlesiyle, seçim sürecinde yanlış bilgilendirme filtrelerinin neredeyse olmadığını ortaya çıkardı.
TikTok, yanlış seçim tarihini içeren reklamlar, oylama gereklilikleriyle ilgili yanlış tezler ve insanları oy vermekten caydıran telaffuzlar de dahil olmak üzere, araştırmacılar tarafından gönderilen yanlış seçim bilgilerini içeren reklamların %90’ını onayladı.
TikTok Global İş Tahlilleri Lideri Blake Chandlee, Eylül ayında kaleme aldığı bir makalede, TikTok’un siyasi reklamları yasakladığını ve orta seçimlerden evvel bu siyasetini daha âlâ uygulamak için para kazanmayı otomatik olarak devre dışı bıraktığını söyledi. Chandlee yazısında, “TikTok, her şeyden evvel bir cümbüş platformudur” tabirini kullandı.
Ancak Chandlee’nin argümanının tersine, TikTok araştırma kapsamında “test edilen tüm platformlar ortasında en makûs performansı” gösterdi. Araştırmacılar TikTok’un, YouTube ve Facebook üzere öteki platformlardan daha fazla düzmece reklamı onayladığını belirtti.
Uzmanlara nazaran ABD’de aylık 80 milyon kullanıcısı ve Amerikalı gençlerin birincil haber kaynağı olduğu düşünüldüğünde, bu platformda dezenformasyon çok geniş kapsamlı sonuçlara yol açabilir.
FACEBOOK KELAMDA POLİTİKLARINI AÇIK AÇIK İHLAL ETTİ
Meta’nın Facebook’unu da araştıran uzmanlar, reklam idaresi için geçersiz bir hesap kullandı. Test sonucunda, Facebook’un seçimle ilgili yanlış bilgilendirme siyasetlerini ihlal etmenin yanı sıra, kimlerin siyasi reklam yerleştirmesine müsaade verildiğine ait siyasetlerini da ihlal ettiği belirtildi.
Facebook’un Ekim ayının başındaki birinci testte, ABD seçimleriyle ilgili Birleşik Krallık’tan yayımlanan ve dezenformasyon içeren reklamların %30’unu, yeniden dezenformasyon içeren İspanyolca reklamların %20’si onaylandığı belirtildi.
Uzmanlar, bu testten iki gün sonra ABD’den farklı bir hesap kullanarak dezenformasyon içeren reklamlar yayımladı. Facebook bu kere İngilizce reklamların %20’sini, İspanyolca dezenformasyon reklamlarının %50’sini onaylandı.
Hangi reklamların onaylandığı ve hangilerinin reddedildiği konusunda bir tutarlılık olmadığını belirten uzmanlar, seçim tarihiyle ilgili yanlış bilgi içeren İngilizce reklamların, her iki testte de onaylandığını, lakin İspanyolca yayımlanınca reddedildiğini söz etti.
Araştırma raporunda, “İspanyolca hazırlanan reklamlardan birinde, ‘oylarınızın sayılacağından emin olmak için iki defa oy vermeniz gerekiyor’ başkasında ise, “Yalnızca aşılı şahısların şahsen oy kullanmasına müsaade verilecek” formunda aldatıcı bilgiler yer alıyordu. Facebook iki reklamı da onayladı. Bu raporun yayımlanmasından itibaren, açtığımız hesaplardan yalnızca biri askıya alındı. Facebook öteki düzmece bilgi yayan hesaplara dokunmadı.” sözleri yer aldı.
YOUTUBE TÜM ÜLKELERDE DENETİM DÜZENEĞİ KURAMADI
Araştırma grubu, Facebook’ta olduğu üzere, Birleşik Krallık’ta da geçersiz bir hesap açarak, YouTube’un ‘seçim reklamları’ doğrulamasından yahut reklam veren doğrulama sürecinden geçerek, reklam vermeye çalıştı.
Bir gün içinde verilen reklamların yarısı YouTube tarafından reddedildi. Birkaç gün sonra YouTube tüm reklamları reddetti ve reklam vermek için açılan uydurma YouTube kanalını da kapattı. Lakin, araştırma grubunun Google Ads hesabı açık kaldı.
Araştırma takımına nazaran, YouTube’un ABD’de yayımlanacak seçimle ilgili reklamlarda ‘dezenformasyona karşı politikası’ amaçlandığı üzere çalışıyor.
YouTube, Amerika Birleşik Devletleri’nde siyasetini uygulasa da, Brezilya’daki seçimle ilgili benzeri dezenformasyonları tespit edemedi. Uzmanlar, Brezilya’da yapılan testlerde, YouTube’un dezenformasyon içeren reklamların %100’ünü onayladığını belirtti.