Havaların soğumasıyla birlikte, vatandaşlar bağışıklık sistemini güçlendiren ve beden ısını koruyan sıcak içeceklere daha fazla yönelmeye başlıyor. Kış aylarının vazgeçilmez içecekleri ortasında yer alan ve salepgiller familyasından otsu bir bitki olan salep bu listenin başında geliyor. Soğuk havalarda elimizden düşürmediğimiz, gece gündüz demeden afiyetle içtiğimiz sıcacık salep, üreticisinin yüzünü güldürürken, üretimi ise günden güne artıyor. Ülkemizde bilhassa Toros Dağlarının yüksek kısımlarında üretilen ve Ege, Akdeniz, Marmara bölgelerinde de yetiştiriciliği yapılan salebin, yumuşatıcı tesiri ve soğuk algınlığı üzere mevsimsel hastalıklara uygun gelmesi sebebiyle son günlerde ağır talep görüyor.
Salep bitkisi, çam çiçeği, salep orkidesi yahut yalnızca orkide üzere isimlerle bilinen bitkinin toz haline gelmesi ile hazırlanan salep süt ile pişiriliyor. Teneffüs yolu hastalıklarına karşı beden direncini arttıran salebin bilhassa kış aylarında içildiğinde grip ve nezle üzere soğuk algınlığına, doyurucu olması, enerjiyi vermesi, içerdiği kalsiyum ve protein sayesinde bağışıklık sistemi güçlendirmesi üzere birçok nedenden ötürü vazgeçilmez içecekler ortasında yer alıyor.
Üzerine ekilen toz tarçınla içilmeye hazır hale gelen ve içecek olmanın yanında dondurma imalinde da kullanılan salebin Denizli’de üretimini yapan 74 yaşındaki Süleyman Yüksel, yaklaşık 12 yıldan beri Ar-Ge çalışması yapıyor. Elde ettikleri toz salebin kilogramının 2 bin 500 TL’den satıldığına dikkat çeken Yüksel, “Salebin ekimine yaklaşık 12 yıl evvel başladım. Çocukluğumdan beri salebi biliyorum. Gerçek salebi bu işi bilenler ve gurme olanlar damak tadından bilir. 20 Temmuz’dan sonra ekim süreci yapılabilir. Kimi salebin birtakım cinsleri Temmuz ayının sonuna hakikat yapılır. Salep beşere güç verir, besleyici özelliği bulunur ve sütle buluşunca daha da yararlı olur. Kum ve gübrenin kalitesi salebin tadını etkiliyor. Çabucak her cins toprakta yetişebilen salep bitkisi, kültür ortamında hafif bünyeli, kışın su tutmayan, süzek ve organik unsur açısından varlıklı topraklarda daha düzgün sonuç veriyor. Salep, bitkinin toprak altındaki yumrularından elde edildiği için güzel bir toprak hazırlamak gerekiyor. Bunun için haziran ayında, toprak sürece öncesinde dekara ortalama yanmış ahır gübresi verilerek karıştırılması çok önemli” dedi.
Doğal sütün salebin tadını etkilediğini belirten Süleyman Yüksel, “Biz salebi hasat ettikten sonra deve yumrusundan ve kökeninden yumruları ayıklıyoruz ve tertemiz suyla yıkıyoruz. Yıkandıktan sonra içerisinde istenmeyen yağı 10-15 dakika kaynatıyoruz. Kaynama yapıldıktan sonra gölgeli yahut güneşte kurutulma sürecine bırakıyoruz. Ağır zamanlı değirmenler de süreç yapıyoruz. Zira değirmendeki süratli dönen taşların ortasında yanıyor ve akabinde elek süreci yapılıyor. Kaliteli salebin bir çay kaşığı kadar ölçüsü bir buçuk litre sütle karıştırılması kafidir. Salep yaparken doğal, katkısız sütler kullanmak içeceğinizin lezzetini artırıyor. Kısık ateşte salep köpürene kadar üç kez kabartıyorum” diye konuştu.