Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezinin (ANKASAM) 27 Ekim’deki “Değişen Memleketler arası Konjonktürde Türkiye-Hindistan Münasebetlerinde Yeni Dönem” aktifliğine katılan Bansal, aktifliğin akabinde soruları yanıtladı.
Türkiye ve Hindistan’ın iş birliği perspektiflerini pahalandıran India Foundation (Hindistan Vakfı) Yöneticisi Alok Bansal, Asya’da, Türkiye ve Hindistan’ın laik demokrasiyi benimseyen az ülkelerden olduğunu belirterek “İdeolojik bir yakınlığımız var. Mantıksal olarak Hindistan ve Türkiye’yi bir ortaya getirmesi gereken ideolojik bir yakınlaşmamız var.” dedi.
TİCARET HACMİ 10 MİLYAR DOLAR
Bansal, iki ülke ortasında tarihî bağların olduğuna dikkati çekerek Hindistan ile Türkiye ortasındaki ticaret hacminin yaklaşık 10 milyar dolar olduğunu lisana getirdi.
Türkiye’nin inşaat kesiminde önder ülkelerden biri olduğunu, birtakım Türk şirketlerinin de Hindistan’daki inşaat dalında faaliyet gösterdiğini kaydeden Bansal, “Daha fazla Türk firmasının Hindistan’a gelmesini isteriz. Misal biçimde, Hindistan’ın ilaç, bilgi teknolojisi ve öteki birçok alanda uzmanlığı var. İki ülke savunma alanında, yenilenebilir güç alanında da iş birliği yapabilir. Her iki ülkenin de dev adımlar attığını düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
QUAD, ORTAK BİR GİRİŞİM
Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QSD) ya da “Quad” olarak bilinen ABD, Avustralya, Hindistan ve Japonya ortasında 2007’de başlatılan diyalog forumu vizyonuna da değinen Bansal, Quad ittifakının “kurala dayalı bir memleketler arası nizam sağlamak için kurulan demokrasi grubu” olduğunu söz etti.
Anlaşmazlıkları çözmek için milletlerarası bir sistem olması gerektiğine inandıklarını kaydeden Bansal, Hindistan’ın komşularıyla uyuşmazlıklarını “dostane bir şekilde” çözdüğünü, bunun mümkün olmadığı yerlerde “üçüncü ülke tahkimi” yahut “uluslararası tahkime” gittiklerini söyledi.
Bansal, “Yargı aleyhimize de olsa tahkim kararını kabul ettik. Tüm global güçlerin yapmasını beklediğimiz şey de budur. Dörtlü budur. Quad, ortak bir teşebbüstür.” dedi.
Çin’in yükselişini de kıymetlendiren Bansal, “Herhangi bir ülkenin yükselişi sorun değil fakat Çin’in yükselişindeki sorun, Çin’in kapalı bir toplum olmasıdır. Kapalı bir toplumda çoklukla şeffaflık yoktur. Çin’in yükselişi hiçbir vakit barışçıl olmadı. Çin’de var olan tek partili devletin problemlerinden biri de bu. Kimi kaygılar var. Son aksiliklere karşın Çin ile çok güzel münasebetlerimiz var. İki Asyalı gücün gelecekte iş birliği yapabileceğini düşünüyorum.” diye konuştu.
ABD’YE SÖYLEDİK
Bansal, Hindistan’ın, Rusya’dan S-400 füze savunma sistemleri alması nedeniyle ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşılık Verme Yasası (CAATSA) kapsamındaki yaptırımlardan etkilenip etkilenmeyeceğine ait soruya karşılık olarak, Hindistan’ın S-400’ü uygun bir hava savunma sistemi olarak seçtiğini ve bu türlü devam edeceklerini söyledi.
Bansal, “ABD’ye, bir ülkenin kendi savunma siyasetlerini yürütme hakkına sahip olduğunu söyledik. Lütfen hatırlayın. Hindistan hiçbir vakit rastgele bir askeri ittifakın modülü olmadı. Sonuç olarak, kendi kararlarımızı uygulamakta özgürüz. Sovyetler Birliği ve akabinde Rusya bizim için en büyük yabancı ekipman tedarikçisi oldu. Bu klâsik bir durumdu. Bence Hindistan hükümeti bunu çok net bir formda ortaya koydu.” değerlendirmesini yaptı.
Öte yandan Hindistan’ın, Avrasya’nın kalbine erişimle ilgilendiğini de kaydeden Bansal, Pakistan’ın, Hindistan’ın Orta Asya’ya girmesine müsaade vermediğini ileri sürdü.
Bansal, ülkesinin Orta Asya devletleriyle çok güçlü kültürel ve tarihi bağları olduğuna dikkati çekerek “Başka kapılar aramalıyız. Kuzey-Güney Koridoru ve İran’daki Çabahar Limanı aradığımız öteki ihtimallerdir. Bizi Orta Asya’ya yahut Kafkasya’ya götüren rastgele bir ticaret koridoru her vakit dilek edilen bir şeydir.” tabirlerini kulandı.
DURUM KIRILGAN LAKİN TANSİYONU DÜŞÜRMEYE ÇALIŞIYORUZ
Hindistan-Çin hudut meselesine da değinen Bansal, bu hususta “büyük bir anlaşmazlık” olduğunu lakin buna karşın yıllardır barışın korunduğunu lisana getirdi.
Bansal, “gerçek denetim çizgisini harita üzerinde tanımlamanın ve onu yerden ayırmanın vaktinin geldiğini” belirterek bunun hudut boyunca barış ve huzurun devam etmesini sağlayacağını kaydetti.
Bansal, “Durum kırılgan fakat tansiyonu düşürmeye çalışıyoruz. 1960’lardan yakın vakte kadar, neredeyse 50 yıl boyunca farklılıklara karşın hudut boyunca barış karar sürdü. Artık bile, Çin teklifleri kabul ederse, sonlardaki tansiyonu azaltabileceğimizi düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Hindistan’ın, Birleşmiş Milletler (BM) ıslahatlarını destekleyip desteklemediğinin sorulması üzerine Bansal, kelam konusu ıslahatları desteklediklerini vurguladı.
Bansal, öte yandan Hindistan’ın BM Güvenlik Kurulundan “uzak tutulamayacağını” kelamlarına ekledi.