Emeklilikte yaşa takılanlara yönelik düzenleme gün sayarken, aylık hesaplamaları da ehemmiyet kazandı. EYT’liler ne kadar emekli aylığı alacağını merak etmeye başladı.
PRİM Mİ YARAR MI TESİRLİ?
Emekli aylığı hesabında çok primin mi çok yararın mı tesirli olduğu merak ediliyor.
En değerli belirleyici, prime temel yarar… Prime temel karı yüksek olan, yani Toplumsal Güvenlik Kurumu’na bildirilen brüt maaşı yüksek olan daha yüksek emekli aylığı alıyor.
EYT’ye tabi olanların maaşı da SGK’ya bugüne kadar bildirilen prime temel yarara nazaran hesaplanacak. Yani brüt maaşı yüksek olanlar daha fazla emekli aylığı alacak.
3 FARKLI HESAPLAMA
Düzenlemenin çıkmasının akabinde emekli aylıkları hesaplanırken EYT’lilerin tüm çalışmalarına bakılacak.
Maaş hesapları üç periyot olarak yapılacak. Hesaplamada her devir için farklı formüller uygulanıyor. Hem aylık bağlama oranları değişiyor hem de güncelleme sayılarında farklılıklar bulunuyor. Buna nazaran 2000 yılı öncesi, 2000-2008 yılları ortası ve 2008’in 10’uncu ayından sonraki devir olmak üzere üç farklı hesaplama yapılacak. Bu durumda emekli maaşı hesaplanırken tüm çıkarlar dikkate alınmış olacak.
Üç periyoda ait farklı aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayıları nedeniyle; bu oranların yüksek olduğu devirlerde primi daha fazla olan hak sahipleri daha yüksek emekli maaşı alabilecek.
EYT düzenlemesinin Ocak ayında yürürlüğe girmesi, tıpkı ay içerisinde de müracaatların başlaması bekleniyor. Müracaat için ayın 1’i ile 30’u açısından bir fark bulunmuyor. Birinci maaş müracaattan sonraki ay hesaplanmaya başlıyor.
Örneğin; Ocak ayında başvuracaksanız 1’inde de başvursanız, 30’unda da başvursanız Şubat’tan itibaren emekli aylığına hak kazanılıyor.
BAŞVURURKEN İŞARETLEYİN
EYT’lilerin emeklilik dilekçesi verirken de dikkat etmesi gereken noktalar bulunuyor.
Başvuru sırasında SGK’ya verilecek tahsis formunda bakmakla yükümlü olunan kişi hanesine ‘eş’ ve ‘çocuk’ üzere yakınlar eklenilmeli. Bu, maaş hesaplanırken aylık bağlama oranını etkileyen değerli bir öge.
ŞARTLARI TAMAMLAYANLAR DİKKAT!
Emeklilik dilekçesini yılbaşından evvel mi yoksa sonra mı vermenin daha avantajlı olduğunun tespiti için o yıl emekli aylıklarına yapılan kümülatif artırım oranı ile o yılın güncelleme katsayısının (o yılın TÜFE artış oranı+ülke büyümesinin yüzde 30’u) mukayese edilmesi gerekiyor.
Eğer emekli artırımları güncelleme katsayısından fazlaysa yılbaşından evvel müracaat yapılmalı, az ise Ocak ayı beklenmeli. Doğal bir de bekleyerek kaçırılacak emekli aylıklarının da hesaba katılması kural.