Küresel iktisat savaş kaynaklı enerji darboğazı, artan maliyetler ve zayıflayan talep nedeniyle yavaşlayan hizmet ve imalat kesimleri ve ağırlaşan geçim krizleriyle bir resesyona hakikat yaklaşıyor. Bu süreçte 20 yılın doruğundan düşmeyen dolar ve enflasyona karşı tarihi olarak inançlı liman olarak görülen altın, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararına odaklandı. Piyasalar Fed’in sıkılaşmada vites düşüreceği beklentisine tutunuyor ve risk iştahı Fed öncesi yüksek seyrediyor. Lakin enflasyon merkez bankalarının maksatlarının hala çok üzerinde ve Fed’den gelecek şahin bildirilerle doların güçlenmesi, altının yeni düşüşler kaydetmesi mümkün.
Dolarda ‘Fed frene basacak’ zayıflığı
Fed’in tüm dünyada borçlanma maaliyetlerine tesiri olan federal fon faizlerini dün başlayan 2 günlük toplantısında 75 baz puan artırması ve yüzde 3,75- 4 aralığına çekmesi bekleniyor. Kasım toplantısından sonra faiz artış suratını düşüreceğine dair bir beklenti giderek barizleşen Fed’in faiz kararı öncesi dolar endeksi 111’in de altına inerken, altın fiyatları ise faiz artışlarının yavaşlayacağına ait beklentilerle tekrar yüzde 1’in üzerinde artışla 1,655 dolar seviyelerine çıktı.
“Dolar tepe yaptı fakat bu düşeceği manasına gelmiyor”
Doların Euro, sterlin ve yenin de ortalarında olduğu altı para ünitesine karşı hareketini izleyen dolar endeksi salı günü Fed’in bir sonraki toplantıdan itibaren sıkılaşmanın suratını düşüreceği beklentisiyle yüzde 0,57 düşüşle 110,9 seviyesine kadar geriledi. National Australia Bank para ünitesi stratejisti Rodriggo Catril dolardaki düşüşün Fed’in faiz artışlarını yavaşlatacağı beklentisinden kaynaklandığını belirtiyor fakat ekliyor: “Ama bildirisi mutlaka işimizin şimdi bitmediği olacak, enflasyon beklentileri hala yüksek. Genel görüşümüz dolar tepe yaptı, fakat bu tepeden düşeceği manasına gelmiyor.”
“Şahin Fed, altını 1.600 doların altına düşürür”
Fed’den güvercin bir telaffuz gelmesi durumunda altının 1.600 doların üzerindeki seyrini koruyacağını öngören analistler, şahin bir Fed bildirisi ile bu direnç noktasının da tutunamayacağını ve altın fiyatlarının daha da düşebileceğini öngörüyor. OANDA kıdemli piyasa analisti Craig Erlam “Altın 1.600 dolar civarında bir direnç yeri buldu fakat Fed tekrar şahin bir faiz artışı daha yaparsa bu direnç noktası çok dayanmaz” diye konuştu. ABD faizlerinin yükselmesi, altı elinde tutmanın cazibesini düşürüyor. Lakin Capital. com analisti Daniela Hathorn’un da sözleriyle “Piyasalarda risk iştahının tekrar arttığı görülüyor ve bu muhtemelen paylarda, büyümesi güçlü ülkelerin para ünitelerinde ve altında yükselişler getirebilir.”
Altına talep merkezlerin rekor alımlarıyla güçlü
Altın, belirsizlik periyotlarında ülkelerin de alım yaptığı bir yatırım aracı ve global altın talebi, bilhassa merkez bankalarının altın alımlarıyla güçlü seyrini koruyor. Dünya Altın Konseyi’nin raporuna nazaran 3. çeyrekte merkez bankalarının alımları 399 tonla 20 milyar dolara ulaştı. Böylelikle merkezlerin yıl başından eylül sonuna altın alımları 673 ton ile 1967 yılından bu yana tüm yıllardaki 12 aylık alımları bile geçti.
Pandemi öncesini yakaladı
Temmuz-eylül periyodunda global altın talebi geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 28 artışla 922 tondan 1.181 tona yükseldi. Rapora nazaran altın talebi eylül itibariyle biten bir yıllık müddette pandemi öncesi seviyeleri tekrar yakaladı. Raporda Dünya Altın Kurulu analisti Louise Street merkez bankalarının altın alımlarının ve ferdî altın yatırımlarının güçlü seyrini müdafaaya devam etmesini beklediklerini söyledi.
Türkiye bu yıl en fazla altın alan ülke
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Özbekistan, Katar ve Hindistan ile birlikte en büyük alıcılar ortasında. 3. çeyrekte 31 ton altın alımı yapan Türkiye’nin altın rezervleri 489 tona ulaştı (toplam rezervlerinin yüzde 29’una denk geliyor). Yıl başından bu yana toplam altın alımı 95 ton oldu. Ayrıyeten raporda ülke ismi verilmeden birtakım merkez bankalarının altın alımlarını resmi olarak belirtmediği de vurgulandı.
Negatif gerçek faiz bireyleri altına atak ettirdi
Bireysel altın yatırımlarının da Türkiye’deki negatif gerçek faizler nedeniyle güçlü seyrini koruduğu belirtiliyor. Türkiye’nin altın külçe ve para talebi talebi de 3. çeyrekte enfl asyona karşı muhafaza arayan tasarruf sahiplerinin altın talepleriyle birlikte 46,8 tonla geçen yılın birebir devrine nazaran beş katının üzerine çıktı. Altın mücevher talebi 3. çeyrekte geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 19 artışla 11 tona ulaştı. 2017’nin 4. çeyreğinden bu yana en yüksek altın mücevher talebi oldu bu. Raporda 4. çeyrekte de güçlü ferdi altın yatırımlarının devam edeceği fakat 3. çeyrekteki istisnai artışı geçmesinin beklenmediği söz ediliyor.