2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’ndan yapılan derlemeye nazaran, başta jeopolitik tansiyonlar ve mali sıkılaştırıcı siyasetler olmak üzere global gelişmelerin dış talep üzerinde yaratacağı baskılayıcı tesirin, yılın kalan periyodu ve gelecek yıl ihracatında ivme kaybına neden olabileceği bedellendiriliyor.
Bununla birlikte, ihracatta yeni pazarlara erişim, milletlerarası seviyede ticaret müzakerelerine faal iştirak üzere konuların yanı sıra pazar hissesi giderek artan hizmetler dalı ihracatı üzere alanlarda hayata geçirilen uygulamalar sonucunda cari süreçler istikrarında gelecek devirde düzgünleşme yaşanması öngörülüyor. Turizm faaliyetlerinde nitelik ve nicelik bakımından gelişimin sürdürülmesiyle birlikte seyahat gelirlerindeki artış eğiliminin devam etmesinin cari süreçler istikrarı bakımından olumlu bir öge olarak ön plana çıkması bekleniyor.
ENERJİ İTHALATINDA AZALIŞ EĞİLİMİ
Ayrıca halihazırda yüksek seyreden emtia fiyatlarında mümkün gerilemeler, petrol ve doğal gaz arama çalışmaları ve yenilenebilir güç kapasitesinin artırılması sonucunda dış ticaret açığının değerli bir ögesi olan güç ithalatındaki mümkün azalış eğiliminin de cari süreçler istikrarında düzgünleştirici bir tesir yaratacağı öngörülüyor.
Programa nazaran, yüksek teknoloji içeren eserlerin Türkiye’de daha fazla üretilerek ihraç edilmesini sağlayacak yatırımların gerçekleştirilmesi için gerekli siyasetler uygulanacak, dış ticarette yeşil dönüşüm kavramı merkeze alınarak, Yeşil Mutabakat Hareket Planı’nda yer alan gayelere yönelik uygulamalar hayata geçirilmeye devam edilecek.
2023 yılında, dış talebin bir evvelki yıla nazaran daralması sonucunda ihracat artışındaki ivme kaybına karşın, güç ithalatında kademeli düşüş ve seyahat gelirlerinde artış beklentisiyle birlikte cari süreçler istikrarında düzgünleşme yaşanması öngörülüyor.
Cari süreçler istikrarındaki düzgünleşme sonrasında dış finansman ihtiyacında azalış yaşanacağı varsayım ediliyor. Ayrıyeten cari süreçler açığının finansmanında uzun vadeli direkt yabancı yatırımların hissesinin artırılması hedefleniyor.
2023 yılında ihracatın yüzde 3,9 artarak 265 milyar dolara, ithalatın ise yüzde 4,2 azalarak 345 milyar dolara ulaşması ve böylelikle dış ticaret açığının 80 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmesi öngörülüyor.
Gelecek yıl seyahat hareketliliğinin artmasıyla seyahat gelirlerinin 45 milyar dolar düzeyine yükselmesi, hizmetler istikrarının ise 58 milyar dolar fazla vermesi varsayım ediliyor.
Söz konusu varsayımlar altında cari süreçler açığının 2023 yılında 22 milyar dolar düzeyine gerilemesi, böylelikle cari süreçler açığının GSYH’ye oranının ise yüzde 2,5 düzeyinde gerçekleşmesi öngörülüyor.
YERLİ ÜRETİM KORUNACAK
Programda yer alan amaçlara nazaran, ihracatçıların istifadesine sunulmak üzere Uzak Ülkeler Stratejisi kapsamındaki ülkelere yönelik pazara giriş bilgilerini içeren rehberler oluşturularak, pazara giriş pürüzlerinin bertaraf edilmesine ait hareket hususları kapsamındaki somut çalışmalar ilgili taraflarla birlikte ortaya konulacak.
Hizmet ihracatına yönelik devlet dayanakları kapsamında, ihracata hazırlık kademesindeki firmaların memleketler arası rekabetçiliklerini geliştirmeye yönelik eğitim ve danışmanlık faaliyetleri ile Hizmet Bölümü Rekabet Gücünün Artırılması Projesi (HİSER) kapsamında yürüttükleri eğitim ve danışmanlık faaliyetleri desteklenmeye devam edilecek.
Hizmet kesimlerinde yer alan firmalara Turquality programı kapsamında, fuar iştiraki, yurt dışı ünite açma, kurumsal kapasite geliştirme, reklam-tanıtım, danışmanlık dayanakları sağlanmaya devam edilecek ve tesirleri artırılacak.
İthalatın yerli üretim üzerinde neden olduğu ziyan ve tehditlere karşı memleketler arası yükümlülükler çerçevesinde yerli üretimin korunması sağlanacak.
Türk tarım eserlerinin milletlerarası piyasalardaki imajını düzgünleştirip koruma etmek hedefiyle, konjonktürel gelişmeler de dikkate alınarak, klâsik tarım eserleri ihracatına yönelik gerçekleştirilen ticari kalite kontrol sıklıkları değiştirilerek, kontrol daha faal yapılacak.
Ekonomide rekabetçiliğin ve verimliliğin artması, tercihli pazara giriş imkanlarının geliştirilmesi için makroekonomik maksatları destekleyici yeni hür ticaret mutabakatları müzakere edilecek ve yürürlükteki hür ticaret mutabakatlarının kapsamının genişletilmesi sağlanacak.
ORTA DOĞU İLE BAĞLAR GÜÇLENDİRİLECEK
Afrika açılımı çerçevesinde Afrika ülkeleriyle olan diplomatik, ekonomik, ticari ve kültürel alakalar daha da güçlendirilecek, Türkiye ile bölge ülkeleri ortasında dış ticaret hacmi artırılacak. Orta Doğu bölgesinde yer alan ülkelerle mevcut diplomatik, ekonomik, ticari ve kültürel münasebetleri güçlendirilecek, bölge ülkeleriyle dış ticaret hacmi geliştirilecek. Fas, İsrail, Lübnan, Suudi Arabistan, Filistin, İran, Irak, Ürdün, Kuveyt ve Umman ile karma ekonomik komite (KEK) toplantıları gerçekleştirilecek. Suudi Arabistan, Irak, Katar, Mısır, İran, Ürdün ve Tunus’a yönelik bakan seviyesinde ziyaretler yapılacak.
Türk Cumhuriyetleri ve Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleriyle mevcut diplomatik, ekonomik, ticari ve kültürel ilgiler güçlendirilecek, bölge ülkeleriyle dış ticaret hacminin artırılması sağlanacak.
Dünya Ticaret Örgütündeki müzakerelere etkin iştirak sağlanarak, Türkiye ismine adil rekabet ortamı yaratacak kuralların belirlenmesine çalışılacak.