İngiltere’de siyasi otoritenin zayıflığı ve kabinedeki süratli değişimler ekonomiyi olumsuz etkilemeye başladı. Sterlin Dolar karşısında güç kaybetti. İktisattaki aksilikler nedeniyle çiçeği burnunda başbakan Liz Truss’ın idaresine de tenkitler başladı.
BBC muhabiri James Landale yazdığı makalede bir İngiliz diplomatın ekonomilerinin alay konusu olduğunu söylediğini açıkladı.
Landale’nin haberi şöyle:
Konuştuğum bir İngiliz diplomat “Alay konusu olduk. Başka ülkelerden diplomatlar ironik bir şaşkınlıkla ‘Ülkenizde neler oluyor?’ diye soruyorlar. Durumu anlattığımda ise ‘Ortalık sakinleşene, bir plan ortaya çıkana kadar bekleyelim’ diyorlar” dedi.
Bazı siyasetçiler ise İngiltere iktisadının durumunu açıkça bir latife konusu yapmaktan çekinmiyor.
Avrupa Birliği tarihindeki en büyük ekonomik krizlerden birini yaşamış ve yıllarca hem AB hem de Memleketler arası Para Fonu’ndan (IMF) finansmana muhtaç kalmış Yunanistan’ın başbakanı Kiryakos Miçotakis “IMF’yle iş yapma konusunda tecrübeli birilerine gereksiniminiz olursa buradayız” dedi.
IMF son devirde İngiltere’nin ekonomik görünümüyle ilgili ihtarlar yayınlamıştı.
IMF’nin kurtarma programını uygulayan ve görüşmeler için ABD’ye giden Mısır delegasyonu da “Bizim para ünitemiz İngiltere’ninkinden daha stabil” tabirlerini kullandı.
ABD Lideri Joe Biden da Truss’ın iktisat siyaseti için “bir hata” dedi.
Oregon’da dondurma yerken konuşan Biden, böylesi bir periyotta en zenginlerden alınan verginin azaltılmasının hakikat olmadığını, Truss’ın planının başından beri yanlış olduğunu söyledi.
ABD Lideri Biden vergileri azaltmaya karşı bir siyasetçi olarak bilinse de bir ABD liderinin, Washington’ın en büyük müttefiklerinden birini böylesine açıkça eleştirmesi sıra dışı bir durum.
Bazı diplomatlar ise görevlendirildikleri ülkenin iç işlerine karışmamak üzere temel bir prensibi bile çiğnemeye başladı.
Almanya’nın Londra’daki büyükelçisi Miguel Berger, Truss’ın Ekonomi politikalarından kaygı duyduğunu, Alman hükümetinin bu siyasetlerden geri dönüş beklediğini söyledi.
Yabancı diplomatlar ve bakanlar, İngiltere’nin memleketler arası sahnedeki eski rolünü özlediklerini belirtiyor.
Hafta sonu konuştuğum bir Avrupa ülkesinin dışişleri bakanı “İngiltere uyanmalı! Dünya yangın yerine dönüştü ve İngiltere’ye muhtaçlığımız var” dedi.
İngiltere’de Liz Truss’ın geçen ay atadığı Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, Truss’ın vadettiği vergi kesintilerini içeren bir küçük bütçe hazırlamış, vergi kesintilerinin bütçe finansmanı için daha fazla borçlanma gerektirecek olması, halihazırda büyük bir borç yükü altında bulunan İngiltere iktisadı hakkındaki kaygıları artırmış ve İngiliz Sterlini hızlı bir halde kıymet kaybetmişti.
Ekonomik çalkantılarla geçen iki haftanın akabinde Başbakan Truss, Kwarteng’i misyondan alarak yerine bu yazki Muhafazakar Parti başkanlık yarışında rakibi olan Rishi Sunak’ın destekçisi Jeremy Hunt’ı atamıştı.
Hunt bu yıl Maliye Bakanı sıfatını taşıyan dördüncü kişi oldu. Ülkede 1827’den beri bir yılda dört başka Maliye Bakanı olduğu görülmemişti.
Hunt hafta sonu BBC’ye verdiği demeçte, Truss’ın kelam verdiğinin bilakis vergilerin süratli bir biçimde düşürülemeyeceğini ve birtakım kamu harcamalarında kesintiye gitmek gerekebileceğini söylemişti.
BBC bu Haber için Dışişleri Bakanlığı’ndan da görüş almak istedi lakin bakanlık sorularımızı cevapsız bıraktı.