Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, 2007’den bu yana TZOB’un ramazan öncesi fırsatçılığa müsaade verilmemesi konusunda çalışmalar yaptığını vurgulayarak bu ramazan boyunca da üretici ve market fiyatlarını takip ederek kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceklerini bildirdi.
“ÜRETİCİYLE MARKET ARASINDAKİ FİYAT FARKI 4,4 KATA ULAŞTI”
Geçen ay sonuna kıyasla üreticiyle market ortasındaki fiyat farkının 4,4 kata kadar ulaştığını belirten Bayraktar, “Üreticilerimiz artan maliyetler nedeniyle yükselen fiyatlardan kâfi geliri elde edemiyor, tüketicilerimiz ise değerliye tüketmek durumunda kalıyor.
Başta zelzeleler olmak üzere bilhassa sel, kuraklık üzere doğal afet tesirleriyle çaba ettiğimiz bugünlerde, beklentimiz, bütün kısımların sorumlu davranması, artan talebin suistimal edilmemesi, tüketicilerin kâfi ve muteber besine uygun fiyatla erişebilmesidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Bayraktar, yaşanan sarsıntı ve doğal afetlere karşın çiftçilerin üretimde kalmaya ve ramazanda vatandaşların huzurlu bir halde iftar yapabilmesi için uğraşla çalışmaya devam ettiğine dikkati çekti.
Gıda arzında sıkıntı yaşanmaması için çiftçileri desteklemek, üretime devam etmelerini sağlamak zorunda olduklarının altını çizen Bayraktar, şunları kaydetti:
“Özellikle zelzele bölgesinde büyük bir yıkıma uğrayan çiftçilerimizi motive etmeli, onları tarlada, üretimde tutmalıyız. Üretimin ağırlaştığı bugünlerde sarsıntı bölgesinde tüm üretim faktörlerini üreticilerimizin hizmetine sunmalıyız.
Gıdanın hayli fazla ehemmiyet kazandığı bugünlerde üretmeye eskisinden daha çok muhtaçlığımız var. Üreticilerimizin ve halkımızın mağdur olmaması için spekülasyonlara fırsat verilmemeli, önlemler vaktinde alınmalı, pazarlama meseleleri çözülmeli, gıda kontrolleri artırılmalıdır.”
RAMAZAN ÖNCESİ DEĞİŞİMLER
Bayraktar, 28 Şubat ile 17 Mart ortasında geçen süreçte üreticiyle market ortasındaki en fazla fiyat farkının yüzde 344,7 ile limonda görüldüğünü bildirdi.
Limondaki fiyat artışını yüzde 258,3 ile elma, yüzde 237,3 ile kuru üzüm, yüzde 217,2 ile marul, yüzde 210,3 ile kırmızı mercimek, yüzde 190,5 ile ıspanak takip ettiğini belirten Bayraktar, şu bilgileri paylaştı:
“Markette limon 4,4 kat, elma 3,6 kat, kuru üzüm 3,4 kat, marul 3,2 kat, kırmızı mercimek 3,1 kat fazlaya satıldı. Üreticide 3 lira 50 kuruş olan limon 15 lira 56 kuruşa, 5 lira olan elma 17 lira 92 kuruşa, 25 lira olan kuru üzüm 84 lira 32 kuruşa, 4 lira 82 kuruş olan marul 15 lira 29 kuruşa, 13 lira 84 kuruş olan kırmızı mercimek 42 lira 94 kuruşa, 5 lira 64 kuruş olan ıspanak 16 lira 39 kuruşa satıldı.”
Aynı devirde market fiyatlarına bakıldığında ise 39 eserin 28’inde fiyat artışı görülürken, 11’inde ise azalma olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Markette en fazla fiyat artışı yüzde 25,9 ile lahanada görüldü.
Lahanadaki fiyat artışını yüzde 15,1 ile yeşil soğan, yüzde 9 ile kuru soğan, yüzde 8,4 ile yeşil mercimek takip etti. Marketlerde fiyatı en çok düşen eser yüzde 21,9 ile patlıcan oldu. Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 20,4 ile domates, yüzde 19 ile karnabahar, yüzde 14,5 ile salatalık izledi.” tabirlerini kullandı.
Üretici fiyatlarında ise bu süreçte 31 eserin 12’sinde fiyat düşüşü, 8’inde ise fiyat artışı olduğunu ve 11 eserde ise fiyat değişimi görülmediğini bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Üreticide, havuç, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir ve Antep fıstığı fiyatlarında değişim olmazken fiyatı en çok düşen eser yüzde 34,5 ile patlıcan oldu.
Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 33,3 ile limon, yüzde 32,1 ile domates, yüzde 28 ile karnabahar, yüzde 22,5 ile patates, yüzde 20,9 ile kabak, yüzde 19,2 ile marul, yüzde 9,1 ile kuru soğan izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 36,8 ile sivri biberde görüldü.
Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 8,6 ile yumurta, yüzde 7,3 ile pırasa, yüzde 6,2 ile dana karkas, yüzde 5,9 ile yeşil soğan takip etti.”