Dünyadaki kiraz talebinin karşılanmasında değerli yere sahip olan ve 50 dolayında kiraz çeşidinin yetiştiriciliği yapılan ülkede, “Türk kirazı” olarak da bilinen “0900 Ziraat” öne çıkıyor. Davraz kirazı, Apolyont (Napolyon), Early Burlat, Turfanda, Starks Gold, Bing, Lambert, Van, Stella, Biggareau Gaucher, Gılli ve Merton Late, Sweet Heart, Celeste, Kordia, Regina, Sunburst, Summit de yaygın olan çeşitler ortasında yer alıyor.
İri meyveli, parlak koyu renkli, meyve eti sert ve tatlı olan çeşitlerinin daha çok talep gördüğü kiraz, taze tüketilmesinin yanı sıra hoşaf, reçel ve konserve olarak de tercih ediliyor.
Türkiye’de en fazla kiraz üretiminin yapıldığı İzmir’de, 2021 üretim döneminde 19 ilçede 119 bin 389 dekar alanda 87 bin 667 ton kiraz üretimi gerçekleşti. Üretim alanı ve ölçüsünde öne çıkan ilçe ise 88 bin dekarı aşan alanda 56,2 bin ton üretimin yapıldığı Kemalpaşa oldu.
Kirazın ağır yetiştirildiği vilayetler ortasında Bursa, Konya, Afyonkarahisar, Isparta, Manisa ve Amasya bulunuyor.
TÜRKİYE’NİN ÜRETİM VE İHRACATI
Kiraz üretimi 2014 yılında 445,5 bin ton olan Türkiye, bu sayısı 2020’de 724,9 bin tona yükseltti. Türkiye, dünyada en fazla kiraz ihracatı yapan ülkeler sıralamasında Şili, Hong Kong ve ABD ile birinci sıralarda yer alıyor.
2020 yılında 83 bin hektarda 724,9 bin ton olan kiraz üretimi, geçen yıl üretim alanında yaşanan düşüş ve iklim şartlarının da tesiriyle 689 bin 834 ton olarak gerçekleşti.
Kiraz dış satımının 87,7 bin ton olarak gerçekleştiği 2020’de 223 milyon 796 bin dolar elde edilirken, geçen yıl 70,7 bin ton ihraç edilen kirazdan 183 milyon 664 bin dolar gelir sağlandı.
Bu yılın 1 Ocak-15 Kasım tarihlerinde yapılan 57,3 bin tonluk ihracata karşılık 133 milyon 542 bin dolar gelir kazanıldı.
76 ülkeye ihraç edilen Türk kirazına en çok ilgi gösteren ülke ise Rusya oldu. Geçen yıl 37,6 milyon dolarlık kiraz ihraç edilen ülkeye bu yıl yapılan dış satım 56 milyon doları aştı. Bu yıl, Rusya’dan sonra en fazla kiraz ihracatı, 48,5 milyon dolarla Almanya’ya yapıldı. Norveç ve Hollanda da Türk kirazına ilgi gösteren ülkeler ortasında yer aldı.
HEDEF UZAK DOĞU
Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği Lideri Hayrettin Uçak, AA muhabirine, kirazın yaş meyve zerzevat ihracatında kıymetli bir eser olduğunu belirterek, üreticilerine de âlâ gelir getirdiğini söyledi.
Geçen yıl ihracatın azalmasının değerli nedenlerinden birinin olumsuz hava şartları olduğunu kaydeden Uçak, gelecek dönemde bekledikleri iklim şartları oluştuğunda rekoltesi yüksek eser elde edeceklerini, bu durumun da doğal olarak dış satıma olumlu yansıyacağını lisana getirdi.
Uçak, kiraz ihracatını artırmak için çeşitli projeler yürütüldüğünü vurgulayarak, “Özellikle bizim maksadımız başta Çin olmak üzere Uzak Doğu. Çin’e 2 sene evvel bir ihracat müsaadesi açılmıştı, birtakım nedenlerden ötürü tekrar yasaklandı. Çin’e kiraz ihracatının açılmasıyla ilgili çalışmalar devam ediyor. 2023 yılında Uzak Doğu’ya ihracat başlarsa dış satım önemli manada artar ve yüzde 20 civarında bir tesiri olur.” sözlerini kullandı.
Türk kirazına ilgide kalite, lezzet, raf ömrü ve erkenciliğin tesirli olduğunu vurgulayan Uçak, bilhassa erkenci olmasının önemli manada katma bedelini yükselttiğini kaydetti.
Uçak, gelecek yıl için Türk kirazından 200 milyon dolar civarında ihracat beklediklerini kelamlarına ekledi.