Altun, Anadolu Ajansı (AA) Genel Müdürlüğünde düzenlenen “Savaş Muhabirliği ve Kriz Bölgelerinde Habercilik Forumu”nda konuştu.
AA tarafından düzenlenen forumda bulunmaktan büyük bir memnuniyet duyduğunu belirten Altun, Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı olarak basın mensuplarının faaliyetlerini kolaylaştırıcı önlemler almanın sorumluluğu ile hareket ettiklerini söyledi.
Bu çerçevede, Türkiye haberciliğinin yüz akı Anadolu Ajansı’nın 100 yılı aşkın birikimiyle diplomasi, etraf ve savaş muhabirliği üzere tematik alanlarda gerçekleştirdiği çalışmaları ve eğitimleri çok önemsediklerini vurgulayan Altun, bu çalışmalara ellerinden gelen takviyesi vermeye çaba ettiklerini kaydetti.
Yurt dışında özel şirketler tarafından çok yüksek meblağlar karşılığında verilen eğitimlerin, AA tarafından dünyanın dört bir yanından gelen gazetecilere verilmesinin Türkiye için bir gurur vesilesi olduğunun altını çizen Altun, bu gururu yaşatan AA Genel Müdürü Serdar Karagöz başta olmak üzere emeği geçenlere teşekkür etti.
“SAVAŞ MUHABİRİNİN YAPMASI GEREKEN ŞEY HAKKANIYETLİ BİR ŞAHİTLİKTİR”
Savaş ve çatışma bölgeleri ile kriz alanlarında misyon yapacak habercilere yönelik düzenlenen eğitimlerin değerli bir muhtaçlığa karşılık geldiğine işaret eden Altun, savaşlar, çatışmalar, tansiyonlar ve krizlerin, bugünün dünyasının acı gerçekleri olduğunu lisana getirdi.
“Keşke savaşlar olmasa, keşke çatışmalar, kriz bölgeleri olmasa ve bu alana mahsus bir gazeteciye muhtaçlık duymasak. Ancak çatışmalar, krizler, savaşlar, dünyamızın, çağımızın acı gerçekleri” diyen Altun, çağdaş periyot savaşlarının yaşandığı bir devirde, acıları belgelemenin, muhabirlik yapmanın daha güç olduğunu vurguladı.
Bugün, krizlerle ve belirsizliklerle dolu, sert çatışmaların olduğu global bir çağın yaşandığına dikkati çeken Altun, bu çağda savaşları, krizleri, global ve bölgesel aktörler ortasındaki tansiyon ve çatışmaları en gerçek formda haberleştirmenin en şiddetli gazetecilik faaliyetlerinden olduğunu belirtti.
IRAK VE SURIYE’DE ‘EMBEDDED’ GAZETECİLİK
Bu gazetecilik faaliyeti için özel bir eğitime ve uzmanlığa gereksinim olduğunu lisana getiren Altun, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Zira kelam konusu gazetecilik faaliyeti fevkalâde şartlarda, güvenlik tasasının had safhada olduğu, mesleksel araç ve gereçlere ulaşma imkanlarının dahi epey kısıtlı olduğu ve ağır ruhsal baskının hükmettiği ortamlarda gerçekleşiyor. Kriz, çatışma ve savaş bölgelerinde şahit olduğunu aktaracak teknik araçları hakikat kullanmaktan, kendini tehlikeye atmamaya ve canını muhafazaya kadar birçok başlıkta hassasiyet göstermek gerekiyor. Öteki taraftan savaş ve kriz periyotları manipülasyona, algı operasyonlarına, dezenformasyona da en açık olunan devirler. Elbette bir gazeteci için savaş propagandasına alet olmamak, zulüm siyasetlerine hizmet etmemek de temel bir düstur olmalıdır. Irak’tan Suriye’ye ’embedded’ yani ‘iliştirilmiş’ gazeteciliğin sebep olduğu tahribatları tarihimizde gördük, şahitlik ettik. Halbuki bir savaş muhabirinin yapması gereken şey hakkaniyetli bir şahitliktir.”
“BİR FOTOĞRAF BAZEN SAVAŞIN SEYRİNİ DEĞIŞTİREBILİR”
Savaşı, kriz bölgelerini haberleştirme faaliyeti yürütenlerin en temel sorununun “hakkaniyetli şahitlik” olması gerektiğini vurgulayan Altun, bu “hakkaniyetli şahitlik” ile yazılacak her sözün, çekilecek her karenin nasıl tesirler oluşturabildiğini gördüklerini aktardı.
Bir fotoğraf ve imgenin, savaşın yarattığı acı ve tahribatı gözler önüne sererken, bazen de savaşın seyrini değiştirebildiğine işaret eden Altun, şu görüşleri paylaştı:
“Aslında ben Johan Galtung üzere ‘savaş muhabirliği’ yerine ‘barış muhabirliği’ tanımlamasının daha yanlışsız olduğunu düşünüyorum. Zira vicdan sahibi gazeteciler savaşların, çatışmaların, krizlerin sonlanmasına katkı sağlayabilir ve böylelikle aslında barışın tesisine hizmet ederler. Tekrar, bakınız, Thomas Hanitzsch ‘savaş gazeteciliğinin yalnızca cephedeki şiddeti haberleştirdiğini, barış gazeteciliğinin cephedeki gelişmeler yanında yaşanan çatışmaların art planını, bağlamını, seyrini kamuoyuyla paylaşmaya çabaladığını, münasebetiyle savaşın derinleşmesine değil, barışın tesisine hizmet edebileceğini’ söz eder. Bizler, mutlak surette çatışmaları, savaşı, şiddeti körükleyen bir haber lisanıyla değil, her ne olursa olsun savaşın gerçek yüzünü ortaya seren, barışın tesisine hizmet eden bir haber lisanıyla mesleksel faaliyetlerimizi sürdürmek durumundayız. Bu mesleğin birebir vakitte farklı bölgelerdeki insani dramlara yönelik global bir farkındalık oluşmasına imkan sağlayabildiğini de göz gerisi etmemek durumundayız.”
Yunanistan’ın Ege’de insanlık dışı muamelelerine maruz kalan göçmenlerin yaşadığı trajediyi dünya kamuoyunun dikkatine getirmeyi “barış gazeteciliği” kapsamında değerlendirdiğini belirten Altun, Ege’de bu kapsamda faaliyet gösteren medya temsilcilerini tebrik etti.
KARA PROPAGANDAYA KARŞI MÜCADELE
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya-Ukrayna savaşından Kıbrıs problemine, mülteci probleminden insani krizlere, geniş bir yelpazede yürüttüğü barış diplomasisinin “barış muhabirliğine” kıymetli bir vizyon sunduğuna dikkati çeken Altun, şöyle devam etti:
“Türkiye olarak ulusal güvenliğimizi tahkim etmek ve farklı coğrafyalardaki insani trajedileri önlemek kadar, savaş ve terör propagandasıyla çaba etmek de önceliklerimiz ortasındadır. Hakikat haberi, hakikat kanallarda, emniyetli bir halde, en süratli stille muhatabına ulaştırmak da bu gayretimizin bir yansımasıdır. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde ülkemizin büyük bir kararlılıkla yürüttüğü terörle uğraşın bir boyutunu da sistematik dezenformasyonla ve palavra terörüyle gayret oluşturuyor. Zira Türkiye’nin aktif operasyonlarıyla gayret ettiği terör örgütleri ve ne yazık ki bu örgütlerin propagandasını üstlenen ögeler palavraya, iftiraya, dezenformasyona sarılıyor. Terörü kaynağında kurutma stratejisiyle attığımız adımların ve bunların sonuçlarının güçlü bir biçimde anlatılmasının yanında, ulusal ve memleketler arası boyutta kara propagandaya karşı koymak ismine ağır bir efor sarf ediyoruz.”
Zaman vakit bilhassa Batı medyasında gazeteciliğin yerine taraftarlığın geçtiğine değinen Altun, ilgili devletler için kullanışlı olan kümelerin adeta pazarlandığını, kullanışlı olmayanların ise yok sayıldığını yahut karalandığını gördüklerini söz etti.
Bu eğilimi bilhassa Türkiye’nin, Suriye’nin kuzeyinde icra ettiği terörle uğraş operasyonlarında net bir biçimde müşahede ettiklerini aktaran Altun, “Terör örgütleriyle hareket eden birtakım basın mensupları buradan provokatif ve gerçeklerden kopuk yayınlar yaparak çıkar elde ettiler. Kimileri daha yüksek meblağlar karşılığında yeni mukaveleler yaptı. Biz bunların kim olduğunu çok yeterli biliyoruz. Terör örgütünü hareket edemez hale getiren kararlılıkla, sistematik palavra ve dezenformasyona da geçit vermedik, vermeyeceğiz.” diye konuştu.
– “AA ÖNEMLİ BİR KAPASİTE GELIŞTİRDİ”
Azerbaycan toprağı Karabağ’ı, Ermenistan işgalinden kurtaran uğraşta de medya mensuplarının alandan gerçek bilgi ve manzaralarla kara propagandanın önüne geçtiğine işaret eden Altun, “Rusya-Ukrayna savaşında yaşanan gelişmeleri takip etmek üzere alanda bulunan gazetecilerin nasıl canları değerine misyon yaptıklarını gösteren imgeleri hepimiz hatırlıyoruz. Tüm dünya savaşın şiddetini, yaşanan yıkımları ve insani trajedileri bölgedeki ‘barış muhabirleri’ aracılığıyla gördü, okudu.” dedi.
Hem Türkiye’nin terörle çabasında hem Karabağ savaşında hem de Rusya-Ukrayna savaşında, Anadolu Ajansı ve TRT başta olmak üzere Türk medyasının dünya çapında dikkat çeken haberler ve imajlara imza attığını hatırlatan Altun, alanda gösterdikleri büyük emek ve fedakarlıkları için bütün muhabir, kameraman ve foto muhabirlerini tebrik etti.
Bu çıktılar ve deneyimlerin “barış muhabirliğinin” kurumsallaşmasının ehemmiyetini ortaya koyduğunu belirten Altun, bu noktada AA’nın, 2012’den bu yana düzenlendiği eğitim programlarıyla ulusal ve memleketler arası medya için önemli bir kapasite geliştirdiğini vurguladı.
AA’nın “Muhabir” kitabını gösteren Altun, “Burada barış gazeteciliği dahil olmak üzere temelde alanda haberin kalbinde yer alan muhabirlerin hangi formasyonla, hangi yol ve sistemlerle gerçeği, hakikati kamuoyuna ulaştıracaklarına ait son derece net bilgiler bulabilirsiniz. Ben de geçmişte bir irtibat hocası olarak hazırlanmasına katkı verdiğim bu yapıtın değerine vurguda bulunmak istedim.” sözünü kullandı.
AA’nın bugüne kadar 50 ülkeden 500’e yakın muhabire verdiği eğitimlerin büyük bir teveccühle karşılandığının altını çizen Altun, bu alandaki gereksinimin karşılanması için yalnızca kamu kurumlarının değil, medya dalının tüm kurumlarının bütün birikimleri ve kabiliyetlerini ortaya koyması gerektiğine işaret etti.
AA ve ilgili bütün kurumlara, savaş muhabirliğine yönelik birikimi ve farkındalığı artıran çalışmaları münasebetiyle teşekkür eden Altun, gerçek koşulları aratmayan şiddetli eğitim sürecini muvaffakiyetle tamamlayan basın mensuplarını kutladı.
– “ÇATIŞMA BÖLGELERİNDEKI GAZETECİLERE REHABİLİTASYON”
Altun, savaş, kriz ve doğal afet bölgelerinde, harikulâde kurallarda misyon yapan habercilere muvaffakiyet ve kolaylıklar, misyonları sırasında hayatlarını kaybeden basın mensuplarına ise Allah’tan rahmet diledi.
Forum kapsamında teorik ve pratik deneyimlerini aktaracak gazetecilere, akademisyenlere ve forumun tüm iştirakçilerine teşekkür eden Altun, forumun, Türkiye ve dünya medyası için iyi olması ve verimli geçmesi temennisinde bulundu.
Çatışma, kriz bölgelerindeki habercilik faaliyetlerinin, problemin yalnızca gazetecilerin fiziki güvenliğiyle sonlandırılmaması gerektiğine dikkati çeken Altun, şunları lisana getirdi:
“Bilindiği üzere çatışma bölgelerinde tertipli ve uzun vadeli olarak bulunan muhabirlerimiz ve kameramanlarımız ‘travma sonrası gerilim bozukluğu’ ve depresyon üzere sorunlarla karşılaşabiliyorlar. Bu kapsamda Sıhhat Bakanlığımız başta olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlarımızla iş birliği içerisinde gerekli adımları atmayı planlıyor, çatışma bölgelerinde faaliyet gösteren meslektaşlarımızın rehabilitasyonuna katkı sunmak için elimizden gelen bütün çabayı göstereceğimizin taahhüdünü paylaşmak istiyorum. Şunu açık yüreklilikle tabir etmek istiyorum ki bizler kamuoyunun bilgi alma hakkını mümkün kılan basın işçilerinin gerisinde olacağız, asla yalnız bırakmayacağız. Savaşların, çatışmaların son bulduğu, barışın, istikrarın ve itimadın hakim olduğu bir dünya temenni ediyorum.”
AA İdare Şurası Lideri ve Genel Müdürü Serdar Karagöz, konuşmasının akabinde Altun’a, geri dönüştürülmüş materyalden yapılmış fotoğraf makinası maketi armağan etti.
Altun, AA’nın fotoğraf standını de gezdi.